Exclusive
20
min

Snajperka Kukułka: "To irytujące, gdy faceci wątpią, że dziewczyny potrafią strzelać"

Jeśli się jest żołnierzem na wojnie, zabija się ludzi. Musisz do tego się przyznać, żeby być w zgodzie przede wszystkim z samym sobą. To normalne na wojnie. Lubię pracę, którą wykonuję. Mam satysfakcję, gdy osiągam wyniki. Nie mam z tego powodu żadnych problemów moralnych - mówi 32-letnia dziewczyna.Teraz Kukułka jest pod Awdijiwką, w najgorętszym obecnie miejscu wojny.

Olena Bondarenko

Snajperka Kukułka. Zdjęcie z prywatnego archiwum

No items found.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.

Dołącz

Mój pastor mnie rozgrzeszył

Z bohaterką tego artykułu poznałyśmy się w 2014 roku na szkoleniu wojskowym. Cicha i pozornie spokojna 23-latka przyciągała uwagę starannością i zaangażowaniem. "Doskonałość nie ma granic", – żartowała. Chodziła jednocześnie do kościoła baptystów i szkoły snajperskiej Dzikie Pole. Mówiła, że chce iść na wojnę, bronić kraju.

Kościół był przeciwny – powiedzieli jej, że wierzącemu nic do wojny. Dopiero w 2016 roku trafiłą na pastora, który przyznał, że tak, wierzący może chwycić za broń i walczyć. Biblia tego nie zabrania, ale trzeba prosić o błogosławieństwo i żyć w zgodzie z Bogiem. - Jeśli nie możesz przeznaczenia uniknąć, to idź z Bogiem – powiedział pastor.

–Tak też zrobiłam – mówi Kukułka. – Cieszyłam się, że otrzymałam potwierdzenie, że mogę robić to, do czego czułam powołanie.

Swój pseudonim Kukułka wybrała, zainspirowana pracą fińskich snajperów, którzy strzelali z drzew [podczas wojny zimowej 1939-1940 –autor]. Podobały się jej również zdjęcia kukawki kalifornijskiej. - To taki mały ptaszek - wyjaśnia dziewczyna, sama drobna i niska. – Bardzo zabawny, z krótkimi nóżkami, prawie nie lata, ale jest dobrym biegaczem. Może przetrwać na pustyni w zimne noce.

Olena Bondarenko: – Dlaczego musisz być na wojnie?

Kukułka: Dręczyło mnie sumienie. Byłam na Majdanie i czułam, że robię słusznie. Potem, w 2014 roku, pojechałam na Krym jako fotoreporterka, zaczęła się wojna na Donbasie. Chciałam być fotografką wojenną, dokumentalistką filmującą historie o wojnie i żołnierzach w okopach. Ale trudno mi było pracować przez służby prasowe i konieczność uzyskania pozwoleń. Jest to trudne teraz, trudne było i wtedy. Bardziej zaradni docierali do pożądanych miejsc dzięki przyjaciołom i znajomym. Ja jestem introwertyczką, nie mam wielu przyjaciół, trudno mi było pracować w tym trybie. Ale musiałam coś robić. Zdecydowałam się zostać żołnierką.

Uczyłam się wszystkiego, co mogłam. Byłam wszędzie, gdzie tylko się dało. W 2014 roku przeszłam szkolenie w URA (Ukraińska Armia Rezerwowa – autor). Potem poligon Dzikie Pole. Strzelaliśmy ze wszystkiego co wpadło w ręce. Potem kupiłam własną broń, Mossberg Patriot kaliber 308 i kontynuowałam naukę.
Nauczyłam się precyzyjnego strzelania.

Zdjęcie: Służba prasowa 47 Brygady Zmechanizowanej

OB: Patrzenie przez obiektyw kamery i lunetę snajperską to różne rzeczy. Zwłaszcza, że nie strzelasz w kierunku, jak piechota, lecz precyzyjnie w cel.

К: Szczerze mówiąc, nie widzę większej różnicy. To jest okłamywanie samego siebie. Jeśli jesteś żołnierzem na wojnie, to zabijasz innych ludzi. Musisz być ze sobą szczery i to zaakceptować. Nawiasem mówiąc, artyleria zabija znacznie więcej ludzi niż snajper. Każdy żołnierz zabija. To normalne na wojnie. Chciałam być snajperką. Przeanalizowałam swój zestaw cech, które mogłyby się przydać na wojnie. Nie mogę obsługiwać artylerii, nie mogę nosić ciężkich pocisków przez długi czas. Ale mogę dużo chodzić. Mogę nosić plecak. Potrafię celnie strzelać.

Czy dziewczyny potrafią strzelać?

Kukułka wstąpiła do wojska w 2016 roku.

Najpierw w jednostce mobilizacyjnej powiedzieli mi, że kobiety nie mogą ubiegać się o stanowisko snajpera – mogą się uczyć medycyny lub iść do kuchni. Nie czułam pociągu do medycyny. Nie chciałam iść do garów. Ale w ciągu zaledwie kilku miesięcy wszystko się zmieniło. W sierpniu dostałam telefon – już byłam potrzebna jako snajperka (uśmiecha się).

24 lutego 2022 roku Kukułka przybyła do jednostki mobilizacyjnej o siódmej rano. Nie mogła się już dostać do swojej 58. brygady, ponieważ ta znajdowała się w sektorze zaciętych walk. Trafiła do 72. brygady, niedaleko stolicy.

Dziewczyna wspomina 72. brygadę jako wielkie nieporozumienie. To tutaj po raz pierwszy zetknęła się z postawą, że kobieta w wojsku to zło. W brygadzie panowało przekonanie, że dziewczynom należy darować kwiaty, przepuszczać w drzwiach, podawać rękę, nie dawać broni i trzymać na drugiej linii.

– Nigdzie cię nie puścimy, – mówili doświadczonej snajperce, rzekomo zatroskani. – Najgorsi i najlepsi mówili to samo – wspomina Kukułka. – Mówili, że nie mogą pozwolić mi wyjść na linię boju, bo co będzie jeśli kobieta umrze im na rękach. To było irytujące.

OB: Z pewnością nie tylko tak mówili.

К: Przykładów jest wiele. Pojechałam kiedyś na poligon, by przystrzelać SVD [karabin wyborowy Dragunowa – autor].  Strzelałam do płyty o wymiarach 25 na 30 cm. Oczywiście trafiłam, usłyszałam charakterystyczny dźwięk, ale płyta była dobrze zamocowana i utrzymała się. – Nie wierzę, że trafiłaś – mówi kierownik strzelania. – Nie sądzę, żeby dziewczyny umiały strzelać.

Innym razem na poligonie kierownik natychmiast zawołał: "Wszystkie kobiety do mnie!". Było nas aż dwie.
– Jazda, pokazywać – mówi – że nie na darmo wam płacimy, rozłóż i złóż karabin! Podobne szpilki wbijali na każdym kroku.

Nowoczesne karabiny mogą trafić w cel z odległości ponad kilometra. Zdjęcie z prywatnego archiwum

Jakoś pojechałam z towarzyszem broni, aby pomóc mu wyregulować lunetę termowizyjną. On w ogóle nie rozumiał, jak to się robi. "Nie tłumacz mi, bo i tak nie pojmę – powiedział – Po prostu zrób żeby działało". Półtorej godziny bawiłam się z jego karabinem, wycelowałam. Oddałam broń, jeszcze raz pokazałam jak trzeba ustawić. Kolega strzelił, trafił, podziękował mi. W prezencie dał mi nawet tabliczkę czekolady. Wracamy samochodem, a on zaczyna opowiadać, jakim jest świetnym myśliwym: jak polował na dziki, łosie, zające. I mówi z dumą, że w ich łowieckim kole nie akceptują moskali i kobiet. Ja, kobieta, przed chwilą tobie, „wielkiemu” myśliwemu, broń przystrzelałam! A ty w mojej obecności taki tekst zasuwasz!

OB: Jak reagujesz na takie ataki?

К: Wściekam się. Tłumaczę, złoszczę się, znowu tłumaczę. Ale są ludzie, do których żadne słowa nie docierają.Na przykład, bierzemy nosze z ranną osobą, chwytam tam, gdzie stoję, a jest to cięższa strona. Proponują mi zamianę miejsc. Ci, którzy już mnie znają, rozumieją, że ze mną to nie przejdzie i uciszają zbyt „troskliwych”. W ten sposób wywalczam sobie prawo do robienia wszystkiego na równych zasadach.

OB: A co z wiarą?

K: (wzdycha) Wierzę w istnienie Boga. Ale trudno mi sformułować dokładnie. Czy modlę się? Tak, opowiadam Bogu o moich kłopotach i troskach. Zaczynam: "...rozumiem, że to wszystko moja wina, ale proszę, wysłuchaj mnie, Panie..."

W brygadzie hipsterów i przedsiębiorców

Kukułka pragnęła przenieść się z 72. brygady i udało się. Dostała się do 47. batalionu, znanego jako batalion Markusa [Walerij Markus – słynny uczestnik wojny rosyjsko-ukraińskiej, współzałożyciel fundacji charytatywnej – autor].Kukułka nazywa czterdziesty siódmy towarzystwem zmotywowanych hipsterów i przedsiębiorców. Towarzysze broni tutaj mogą zażartować z jej zielonych włosów – śmieją się, że zasnęła z głową skierowaną na północ – ale traktują ją jak równą sobie.

W ciągu dwóch lat wielkiej wojny batalion przekształcił się w pułk, rozrósł i stał się brygadą. Wiele się zmieniło. Na początku maja brygada została przeniesiona pod Zaporoże. W czerwcu rozpoczęła się kontrofensywa. We wrześniu stała pod Robotyniem. Teraz batalion jest pod Awdijiwką, w najgorętszym miejscu.

Kukułka przez cały czas w akcji. Właśnie wróciła z pozycji.

OB: Co właściwie robisz?

К: Mamy dwa typy zadań, ale przez ostatnie dwa tygodnie wykonywaliśmy zadania piechoty, aby utrzymać pozycję. Wychodzimy na dzień lub dwa. Jeśli pojawi się wróg, strzelamy. Są też zadania specjalne. To również trwa dzień lub dwa. Musimy utworzyć pozycję, obserwować, przekazywać informacje i działać, gdy mamy odpowiedni rozkaz.

"Legowisko" snajpera. Zdjęcie z prywatnego archiwum

OB: Czy mając na uwadze doświadczenia wojenne, nadal uważasz, że dokonałeś właściwego wyboru?

К: Tak. Jak najbardziej. Bycie snajperem to coś dla mnie. Lubię pracę w mojej specjalizacji. Odczuwam satysfakcję, gdy osiągam wynik. Nie mam problemów moralnych z tym związanych i nigdy nie miałam. Obciążenie którego doznaję jest granicą tego, co mogę robić. Więcej nie potrafiłabym zrobić, mniej byłoby nieciekawie.

OB: Czy teraz jesteś traktowana jak równa mężczyznom?

К:Pluton mnie docenia jako jednostkę bojową. Teraz jestem jedną z najbardziej aktywnych uczestniczek pod względem wyjść, zdrowia i chęci do działania. Czasami zauważam zdziwienie, gdy na przykład melduje z pozycji nie mój partner, a ja. Słyszę, jak dyżurny operacyjny jest zaskoczony kobiecym głosem w krótkofalówce. Nie przeszkadza mi to jednak w pracy. Mamy tu teraz bardzo mało ludzi. Każdy gotowy do wyjścia na pozycje jest mile widziany.

OB: Czy doświadczyłaś jakiegoś przewartościowania wartości związanych z Wielką Wojną?

К: Dużo pracujemy. Miewałam słabsze stany, kiedy szukałam swojego miejsca. Teraz jestem tam, gdzie chciałam być. Praca mnie motywuje. Może zabrzmi to cynicznie lub niepoprawnie względem cywilnych, ale lubię to. Nie lubię tylko zadań piechoty z powodu błota.

Błoto to najbardziej przygnębiająca rzecz. Trzeba przejść przez błoto, siedzieć w nim dzień lub dwa, a potem się z niego wydostać. Wyobrażam sobie, że pójdzie atak na nasze okopy, a ja nie będę w stanie biec w lepkim błocku! Grzęźniesz w błocie, trzyma cię za nogi, nie ma mowy o manewrach. Zobaczymy, co będzie przy minus 15.

Śnieg w lipcu

Kiedy wracamy do bazy, jest naprawdę przyjemnie. Mamy bardzo dobre warunki. Wprowadziliśmy się do opuszczonego wiejskiego domu. Dom jest mniej więcej cały. Toaleta oczywiście na zewnątrz. Ale dom ma prawdziwy piec, a my dodatkowo mamy grzejnik. Ogrzaliśmy dom i wracamy do ciepła. Niedaleko jest miasto, możemy pojechać coś zjeść, czasem wziąć kąpiel. Mózg może się zrelaksować. Dla mnie to bardzo ważne uczucie, że jest miejsce, do którego można wrócić. Że jest dokąd wyjść z okopu. Że mam mieszkanie w Kijowie. Widziałem zniszczone bloki pod Orichowym. Strasznie mi żal ludzi, którzy stracili swoje domy.

Ludzie potrzebują jakiejś kotwicy. Tak, siedzisz w okopie, ale wiesz, że wyjdziesz, umyjesz się, zjesz normalnie, wyśpisz się w cieple. Że pewnego dnia wrócisz do domu. Jeśli opuścimy te pozycje, wróg będzie nacierał.

Oczekiwanie na cel może trwać nawet siedem godzin. Zdjęcie z prywatnego archiwum

OB: Jak widzisz rozwój sytuacji?

К: Dobrze kiedyś powiedział Załużny (generał Walerii Załuzny – Naczelny Dowódca Sił Zbrojnych Ukrainy – autor): mała armia radziecka nie pokona dużej armii radzieckiej. Dopóki nie nauczymy się na własnych błędach, nie zmienimy podejścia do taktyki i strategii – zwłaszcza strategii – nie wygramy.

Stosując stare metody bardzo szybko tracimy piechotę. Potrzebujemy więcej wyszkolonych ludzi i innego podejścia. Nasza brygada była dobrze wyszkolona. Ale niestety straciliśmy dużo ludzi, ponieważ ktoś wyżej postawiony nie dbał o ich życie i nie wykorzystywał mądrze.

Wróg ma więcej ludzi. Atakują głupio. Idą we dwóch, pojedynczo, jeden po drugim, lezą tam, gdzie jest wielu naszych żołnierzy. Niby wiedzą, ale idą i idą; wybijamy ich, lecz znów się pchają w to samo miejsce. Często bez broni, bez hełmów. Czytałam historie z drugiej wojnie światowej o tym, że niemieccy strzelcy karabinów maszynowych tracili zmysły, ponieważ radzieccy żołnierze szli na nich z cegłami w rękach. We mnie to nie budzi moralnego cierpienia. Ale zaskakuje. Na co oni liczą?

OB: Czy ukraińska armia ma wystarczającą ilość broni?

К:Na naszym odcinku frontu pożądane jest posiadanie broni innego kalibru, co pozwoliłoby nam walczyć dalej. Fundacja „Wróć żywy” rozpoczęła zbiórkę na 100 karabinów kalibru 375. Amunicję mamy. Mamy karabiny – Fundacja Markusa kupiła dla brygady. We wszystkich brygadach w sektorze Awdijiwki brakuje dronów (dronów kamikadze, dronów typu mavic). Przewidujemy głód pocisków większego kalibru.

OB: Każdy nowy dzień na wojnie jest zwycięstwem. Liczysz takie dni?

К:Pamiętam, swój pierwszy dzień do Rabotynia. Nasza pozycja znajdowała się tuż przy drodze, którą wszyscy chodzili, było pełno sprzętu. Ze strony wroga leciało na nas wszystko co możliwe. Strzelały moździerze, operował czołg. Dron nie przestawał latać nad nami. Obok naszej pozycji ciągnęli rannego. Moi towarzysze wyszli z ukrycia, by pomóc. Dron najwyraźniej uchwycił ten moment – pierwszy pocisk nadleciał szybko i dość celnie. Myślałam, że celują w grupę z rannym. Drugi pocisk był bliżej. Trzeci i czwarty spadły kilka metrów ode mnie, bardzo głośno. Wtedy zdałam sobie sprawę, że celują w kryjówkę, w moją pozycję. Spojrzałam w górę, pamiętam ujęcie jak z filmu – spada na mnie szaro-biały popiół po spalonych drzewach. Jest lipiec, a jakby padał śnieg. W tym momencie zdałam sobie sprawę, że muszę natychmiast zmienić pozycję.

OB: Czy wierzysz jeszcze w Boga?

К: Tak, wierzę. Może nie tak często, jak by trzeba, ale czuję potrzebę dziękowania Mu. Widzę swoje niezwykłe szczęście, wierzę, że nie bierze się ono z niczego, że moje szczęście nie zależy tylko ode mnie. Często mam więcej szczęścia niż inni.

Kukułka odpocznie w bazie dwa dni. A potem znowu wylatuje.

Zdjęcie: Służba prasowa 47 Brygady Zmechanizowanej

Титульне фото: Ignacio Marin / Anadolu Agency/Abaca/East News

No items found.
Р Е К Л А М А
Dołącz do newslettera
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Ukraińska dziennikarka, uczestniczka pierwszych polsko-ukraińskich projektów współpracy w 1990 roku. Obserwatorka parlamentarna. Pracowała w mediach drukowanych i telewizji. Od 2008 roku PR — kierownik prasowy przedstawicielstwa Polskiej Organizacji Turystyki w Kijowie. Od siedmiu lat mieszka w Krakowie. Współpracowała z tygodnikiem Wprost jako reporterka wojenna.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy..

Dołącz
Kateryna Bakalczuk-Kłosowska Ukraińcy za granicą

Zaczęło się tak, jak w przypadku dziesiątek tysięcy innych ukraińskich uchodźczyń: długa podróż, pierwsze trudne miesiące adaptacji, pełna obaw codzienność, strach przed utratą siebie w nowym kraju.

– Najpierw trafiliśmy do Bytomia – wspomina Kateryna Bakalczuk-Kłosowska. – Przez tydzień mieszkaliśmy w tamtejszej szkole policealnej. To była zwykła sala, w której rozstawiono łóżka polowe, a na cały pięciopiętrowy budynek był tylko jeden prysznic. Kto wstał najwcześniej, ten mógł umyć się w ciepłej wodzie.

Kateryna ma polskie korzenie, w Ukrainie była członkinią Żytomierskiego Obwodowego Związku Polaków. Organizacją ewakuacji członków związku zajmowała się Wiktoria Laskowska-Szczur, przewodnicząca związku. Autobusy, które wywoziły żytomierzan do Polski, wracały do Ukrainy pełne pomocy humanitarnej. Zorganizowano 16 takich kursów, Kateryna przyjechała przedostatnim, 5 marca 2022 r. Jej rodziców udało się ewakuować dopiero 3 tygodnie później.

Kolędnicy z Żytomierza

– Rodzice mieszkali na Lewym Brzegu, w okolicach Kijowa – mówi Kateryna. – Te straszne wydarzenia, które miały miejsce w Buczy i Irpieniu, nie dawały mi spokojnie spać. Chociaż rodzice byli już wtedy po drugiej stronie Dniepru, blisko Boryspola, i tak bardzo się martwiłam, bo transport nie działał. Mój tato jest po udarze mózgu, ma całkowicie sparaliżowaną prawą stronę ciała. Był ogromny problem z doprowadzeniem ich na dworzec kolejowy, ale bardzo chciałam ich zabrać, gdy tylko nadarzyła się okazja. Gmina Pilica zgodziła się przyjąć całą naszą rodzinę.

Począwszy od 2012 r. Kateryna co roku razem z artystami i zespołami Związku Polaków jeździła na koncerty na Śląsk, organizowane przez Wiktorię Laskowską-Szczur w ramach festiwalu „Kolędnicy z Żytomierza”. Patronem festiwalu był Marszałek Mojewództwa Śląskiego, więc w Pilicy zespoły z Żytomierza były dobrze znane. Rodzinę Kateryny przyjęli tam, jak swoich.

– To było coś podobnego do pensjonatu albo obozu dziecięcego – wspomina Kateryna. – Cztery kilometry od miasta, mieszkaliśmy w domkach letniskowych. Pomogli mi także z pracą w szkole i w bibliotece. Na początku do pracy podwoziły mnie mamy ukraińskich dzieci, które chodziły do szkoły w Pilicy, albo jeździłam szkolnym autobusem. Potem przeprowadziłam się do miasta i mieszkałam tam przez ponad dwa lata. Bardzo się cieszymy, że trafiliśmy do Pilicy. Opiekowali się tam nami, jak własną rodziną.

Występ na koncercie charytatywnym na Stadionie Śląskim, 2022. Zrzut ekranu

Pierwsze występy

Kateryna szukała każdej możliwości udziału w koncertach. Angażowała się w liczne projekty muzyczne, głównie charytatywne. Pierwszy taki koncert odbył się już 10 marca, zaledwie 5 dni po jej przyjeździe do Polski, na Stadionie Śląskim.

– Koncert był ogromny, z transmisją w polskiej telewizji – mówi Kateryna. – Udało się zebrać pół miliona złotych na potrzeby Ukrainy

Miała też wiele występów solowych. Za udział w ważnych społecznie wydarzeniach otrzymała tytuł Honorowego Ambasadora Żytomierszczyzny. W bibliotece prowadziła zajęcia muzyczne dla dzieci i dorosłych. To była przyjemna praca, ale jej największą pasją było śpiewanie na scenie.

Pierwsze porażki

– Szukałam wszelkich sposobności, by dostać się do muzycznej wspólnoty – mówi Kateryna. – Wysyłałam CV, jeździłam na przesłuchania, pytałam znajomych o oferty. W końcu przyszła mi do głowy myśl, by pójść na studia, więc spróbowałam dostać się na Akademię Muzyczną w Katowicach. Podczas przesłuchania zasugerowano mi jednak, że na studia jestem już trochę za stara, a na doktorat mają jedno miejsce na całą akademię, więc w pierwszej kolejności przyjmują swoich.

Powiedziałam, że jestem gotowa pójść na studia magisterskie, lecz usłyszałam, że nie ma sensu powtarzać tego, czego już się nauczyłam w Ukrainie

Próbowała też dostać się na Akademie Muzyczne we Wrocławiu, w Szczecinie i Warszawie. We Wrocławiu powiedzieli jej to samo co w Katowicach. Do Szczecina i Warszawy się dostała, ale nie zdążyła złożyć dokumentów na czas. Mimo to nie poddała się. Chodziła na koncerty, starała się poznawać wpływowych ludzi. I ukraińskich muzyków, którzy mieszkali w Polsce.

– Pierwsze ważne spotkanie miałam przy okazji koncertu w Operze Śląskiej – wspomina. – Podczas występu wyszłam na chwilę z sali, a kiedy wróciłam, już nie poszłam na swoje miejsce, tylko stanęłam przy drzwiach i tam słuchałam występu. Z drugiej strony drzwi stała dyrygentka chóru. Po koncercie podeszłam do niej i powiedziałam, że jestem śpiewaczką z Ukrainy, ukończyłam akademię i chciałabym śpiewać tutaj.

„Świetnie, bo akurat teraz potrzebujemy artystów do chóru” – odpowiedziała pani Krystyna Krzyżanowska. I zaprosiła mnie na przesłuchanie.

Podczas warszawskiego występu na charytatywnej aukcji ikon malowanych przez współczesnych ukraińskich i polskich artystów udało się zebrać kilkadziesiąt tysięcy złotych na rehabilitację dzieci poległych żołnierzy

Jednak do chóru jej nie przyjęli. Dyrektor opery stwierdził, że ma głos solistki, a kiedy przyjmowali solistów, to ich ambicje szkodziły spójności zespołu

Jednak znajomość ze znaną dyrygentką zaowocowała. Pani Krystyna zaprosiła Katerynę do swojego amatorskiego chóru.

– To był wolontariat – wspomina Kateryna. – Jeździłam na próby i koncerty za własne pieniądze. Daleko, z przesiadkami. Wracałam późno, a rano musiałam iść do biblioteki. Bywało, że uciekał mi ostatni pociąg i musiałam nocować u koleżanek. W takim rytmie żyłam przez pół roku.

Powiedziałam sobie: „Dasz radę”

Jednak nie zamierzała się poddać. Przeglądała ogłoszenia na stronach instytucji muzycznych, wysyłała CV, jeździła na przesłuchania konkursowe, szukała projektów, składała wnioski. W końcu uzyskała dwumiesięczne stypendium w Filharmonii Śląskiej. A kiedy dowiedziała się o wolnym miejscu w zespole Camerata Silesia, wysłała swoje CV.

– Dużo o tym zespole słyszałam, ale bałam się, że to dla mnie za wysokie progi. Oni pracują z różnymi gatunkami muzyki, mają szeroki repertuar, od współczesnej klasyki, muzyki operowej, barokowej – po jazz i muzykę rozrywkową. Zespół jest mały, tylko 19 osób, podczas gdy w chórze Filharmonii Śląskiej jest 50 artystów. Dlatego trzeba ciężej pracować, a tempo uczenia się nowych utworów jest oszałamiające.

W Ukrainie Kateryna była solistką, w Polsce musiała nauczyć się pracy w zespole

Od pierwszego przesłuchania do propozycji pracy na etacie minęło pięć miesięcy.

– Oficjalnie w Cameracie pracuję od 23 października 2024 r. Na pierwszym przesłuchaniu, w maju, dali mi nuty i powiedzieli: „Przyjdziesz za kilka dni i pokażesz, co zrobiłaś”. Ja patrzę na te nuty i myślę: „Boże, od czego zacząć?” Ale powiedziałam sobie: „Dasz radę” – i dałam. Potem w Cameracie śpiewałam utwory wybitnych ukraińskich kompozytorów epoki baroku i klasycyzmu — Dmytra Bortnianskiego, Maksyma Berezowskiego i Artema Wedla. Podczas prób robiłam transkrypcje i uczyłam Polaków, jak poprawnie wymawiać ukraińskie słowa.

Przyjeżdżaj jutro

Po tych koncertach trzeba było wrócić do zwykłego życia. Powiedzieli jej, że na razie nie ma etatu – ale obiecali, że będą ją zapraszać na projekty. Wróciła do biblioteki.

– Chciało mi się płakać – wyznaje artystka. – Wtedy wynajmowałam już mieszkanie i brakowało mi pensji, którą zarabiałam w bibliotece. Myślałam, jak tu przeżyć, tym bardziej że ceny rosły w strasznym tempie.

Jakoś pod koniec września zadzwoniła do mnie nasza dyrygentka, pani Anna Szostak: „Jeśli chcesz, przyjeżdżaj na miesiąc próbny”.

„Kiedy?” – zapytałam. „Jutro”. Poprosiłam dyrektora biblioteki o miesięczny urlop bezpłatny. Wiedziałam, że taka okazja już się nie powtórzy

Dziś Katarzyna śpiewa w Cameracie, w katowickim NOSPR-ze, i planuje własne projekty: nagranie płyty z ukraińskimi pieśniami oraz koncert solowy z ukraińskim kompozytorem.

Camerata Silesia

Rady dla tych, którzy szukają siebie

Droga do samorealizacji może być trudna, zwłaszcza w nowym środowisku. Jednak historia Kateryny dowodzi, że znalezienie swojego miejsca pod słońcem jest możliwe. Oto kilka jej wskazówek dla tych, którzy nie chcą porzucić marzeń.

Próbuj. Każde doświadczenie to krok naprzód. Nawet jeśli coś się nie uda, porażki przyniosą ci cenną wiedzę i przybliżą sukces.

Pukaj do wszystkich drzwi. Nie bój się nawiązywać znajomości, pytać o możliwości, angażować się w projekty. Z setki drzwi przynajmniej jedne się otworzą.

Nie bój się. Często blokują nas opinie innych lub własne lęki. Katerynę powstrzymywała myśl, że do Cameraty trudno dostać się nawet Polakom. Mimo to poszła na przesłuchanie. Nie ulegaj swoim obawom. Dopóki nie spróbujesz, nie dowiesz się, na co cię stać.

Nie porzucaj swoich pasji. Rób to, co kochasz. Przekwalifikowanie się jest dobre, szczególnie na początkowym etapie adaptacji – ale nie rezygnuj z tego, co kochasz. To właśnie pasja pomoże ci odnaleźć swoje miejsce pod słońcem.

Doceniaj każdą chwilę. Nawet mały sukces jest ważny. Każda nowo poznana osoba czy nowe wydarzenie może otworzyć przed tobą nowe możliwości.

Wierz w siebie. Nawet jeśli wszystko wydaje się beznadziejne, pamiętaj: najciemniej jest tuż przed świtem. Droga do spełnienia marzeń może być trudna, ale każda próba przybliża cię do celu. Nie poddawaj się, idź naprzód i ciesz się samą podróżą.

Zdjęcia: archiwum prywatne Kateryny Bakalczuk-Kłosowskiej

20
хв

Z biblioteki na scenę. Opowieść o Ukraince, która żyje, by śpiewać

Tetiana Wygowska
ołeksandr kanibołocki wolontariat ukraina

Najtrudniej, gdy konto jest puste

Oksana Szczyrba: Jak się Pan dziś czuje? Wiem, że ostatnie wyprawy znacznie podkopały Pana zdrowie.

Ołeksandr Kanibołocki: Przejechałem na rowerze około 400 kilometrów z otwartym wrzodem. Jechałem z Jaremcza do Użhorodu, a potem przez obwód lwowski. Teraz jestem pod opieką lekarską. Przygotowuję się do kolejnej przejażdżki. Może już w maju, zależy od zdrowia.

Kiedy postanowił Pan zbierać pieniądze na wojsko?

W 2014 roku, gdy zaczęła się rosyjska agresja na Krymie. Rozumiałem, że nie będę w stanie walczyć, bo to już nie te lata, ale chciałem pomóc. W 2019 roku po raz pierwszy zacząłem zbierać pieniądze dla wojska w mojej wsi. Wysłałem dwie przesyłki do batalionu Szejka Mansura.

Ale samo tylko chodzenie i proszenie to nie moja bajka. W 2022 roku postanowiłem więc połączyć pomaganie wojsku z czymś, co mnie uspokaja. A uspokaja mnie jazda na rowerze. Wtedy odbyłem swoją pierwszą przejażdżkę: 500 km na rowerze „Ukraina”, 250 km do Baturyna i z powrotem. Zebrałem 12 000 hrywien, które przeznaczyłem na zakup opon dla samochodów 72 brygady.

Angażował się Pan w politykę?

W 2018 roku byłem zastępcą szefa rady sołeckiej. Chciałem służyć ludziom i kontrolować władze, lecz spotkałem się z presją i groźbami. Na przykład wtedy, kiedy ujawniłem, że podczas kampanii wyborczej w 2018 roku jeden ze sztabów przekupywał wyborców, dając im po 300-400 hrywien, i zamawiał brudne artykuły o przeciwnikach. By ukoić nerwy, jeździłem na rowerze po okolicy. A potem pomyślałem: dlaczego nie połączyć tego z wolontariatem?

Mój rower jest dla mnie niezawodnym pomocnikiem. Jest prosty, bez przerzutek, ale bardzo wytrzymały. Ma ponad 40 lat, mam go bodaj od 1982 roku. Jeśli coś pójdzie nie tak, coś dokręcę, coś nasmaruję – i jadę dalej. Zawsze mam ze sobą części zamienne. Nigdy mnie nie zawiódł.

Podobno chciał Pan wstąpić do wojska, ale Pana odrzucili.

Zadzwoniłem do batalionu ochotniczego „Słoneczko”. Poradzili mi, żebym pozostał na tyłach i robił to, co robiłem wcześniej.

Bliscy nie próbowali Pana odwieść od pomysłu z rowerem?

Próbowali. „Masz wnuki, masz dzieci” – mówili. Ale ja się uparłem.

Pierwsza przejażdżka była testem. Kiedy dotarłem do Romn [miasto w Ukrainie – red.], zacząłem szukać miejsca na nocleg. Dzwoniłem do znajomych, ale nikt nie odbierał, bo był dzień wolny. Postanowiłem więc jechać dalej, do Łypowej Dołyny. Tyle że jakieś 3-4 kilometry przed nią mój organizm przestał funkcjonować, serce zaczęło mi walić. Zatrzymałem się, a potem próbowałem dojść z tym rowerem do jakichś ludzi, ale nie miałem siły.

Stanąłem na poboczu, położyłem rower na ziemi. Było ciemno, padał deszcz, a ja na kolanach, nie wiedząc, co dalej robić

Wtedy zadzwoniła córka. Zapytała, gdzie jestem. Zrazu nie byłem w stanie odpowiedzieć, ale gdy doszedłem do siebie, powiedziałem jej, że wszystko w porządku, że jestem już prawie w Łypowej Dołynie. Tyle że ona zrozumiała, że nie wszystko jest w porządku.

Tak czy inaczej, bez względu na to, jak było ciężko, pedałowałem dalej. Bo nie mogłem strzelać, a chciałem pomóc.

Dotarłem do szpitala w Łypowej Dołynie, wolontariusze załatwili mi przyjęcie. Zbadali mnie. Deszcz nie przestawał padać, więc zostałem na dwa dni. A gdy pogoda się poprawiła, wróciłem na rower i kontynuowałem podróż. Tym razem bez komplikacji.

Planuje Pan swoje trasy?

Tak, ale czasami zmieniam je w zależności od sytuacji. Pytam miejscowych, gdzie jest najlepsza droga, gdzie mogę się zatrzymać. Wolontariusze pomagają mi znaleźć miejsca na nocleg.

Czasami nocowałem na posterunkach policji, w szpitalach albo hotelach opłacanych przez ludzi wspierających moją sprawę. Nawet przez posłów

Która wyprawa była najdłuższa?

Trzecia, 1200 km. Zebrałem wtedy około 1,6 mln hrywien.

Nie spodziewałem się, że uzbieram aż tyle. Przeżyłem nawet pewne rozczarowanie, gdy na początku nie było na koncie niemal nic. Ale wtedy niewiele osób o mnie jeszcze słyszało. Później dziennikarze zrobili o mnie materiał. I zadzwonił jakiś mężczyzna, który powiedział: „Chcę ci pomóc”. Ludzie zaczęli przekazywać darowizny.

Zbieram fundusze na własnych kontach. Nigdy nie daję pieniędzy komuś innemu, bo widziałem już, że czasami dary trafiają w niepowołane ręce. Wszystko sam mam pod kontrolą.

Gdy wolontariusze prosili o jakiś materiał o moich wyprawach, płaciłem za jego produkcję. Mam wszystkie rachunki, paragony, raporty – wszystko upubliczniam, pełna przejrzystość. Za zebrane przeze mnie pieniądze kupowaliśmy opony, drony, a nawet samochody. Ludzie to widzą i ufają.

Ile w sumie kilometrów przejechał Pan na rowerze?

Pierwsza przejażdżka to 500 km, druga 850 km, trzecia 1200 km, a czwarta 1100 km. Łącznie ponad 3600 kilometrów. Zebrałem już ponad 2 mln hrywien. Jedna wyprawa trwa 10-12 dni, w zależności od trasy. Przemierzyłem już wiele dróg.

Co jest najtrudniejsze podróży?

Moment kiedy sprawdzasz konto i nic tam nie ma. To bardzo trudne psychicznie. A fizycznie – podjazdy w Karpatach. Drogi są tam dobre, ale jest dużo zjazdów i podjazdów, a mój rower nie ma przerzutek, więc często muszę go nieść.

Bywa, że spędzam w trasie nawet 12 godzin dziennie. Czasami ludzie mi pomagali i mnie karmili, ale takie przekąski w pośpiechu podkopywały moje zdrowie.

Muszę jeździć w różnych warunkach pogodowych, także w ulewnym deszczu albo w upale. Ale zawsze jadę dalej, bo robię to dla tych, którzy trzymają front

Wyznaczam sobie cel, na przykład: „Dziś muszę dojechać do Sum”. Jak komputer – ustawiasz program i go wykonujesz. Czasami wyjeżdżałem w trasę o 2 nad ranem. Był też taki dzień, kiedy przejechałem 186 km. Wszystko jest możliwe, gdy masz cel.

To jest nasza Ukraina

Co Pan odkrył w czasie tych podróży?

Dużo piękna, wielu dobrych ludzi. To zmieniło mój ogląd spraw. Lecz chociaż podarowali mi rower sportowy, nadal jeżdżę na mojej starej, dobrej „Ukrainie”.

Jak ludzie reagują, gdy dowiadują się o Pana misji?

Bardzo dobrze. Szczególnie dobrze pamiętam okolice Iwano-Frankiwska. Sceneria była niesamowita – piękne domy, zadbane drogi. Zatrzymałem się i zacząłem robić zdjęcia. I wtedy z podwórka wyszedł mężczyzna: „Kim jesteś?”. Potem wyszedł kolejny, z sąsiedniego podwórka. Zanim zdążyłem to wyjaśnić, zaczęli przynosić mi pomidory, smalec, herbatniki. Podziękowałem, ale nalegali: „Bierz, jesteś wolontariuszem”.

Innym razem jechałem z Kijowa do Niżyna. Był ranek, miałem ochotę na coś gorącego. Zobaczyłem kobietę i zapytałem ją, gdzie mogę zjeść śniadanie. Była zaskoczona: „Co się stało?”. Wyjaśniłem, kim jestem, a ona otworzyła swoją torbę i wyjęła kilka kawałków domowego ciasta: „Weź, jeszcze gorące, właśnie upiekłam”. To było bardzo wzruszające. Tacy ludzie są prawdziwi, to jest nasza Ukraina. I to daje mi siłę, by iść dalej.

Jakieś zabawne historie?

Z Boryspola do Żytomierza wyjeżdżałem o 2 nad ranem, chciałem zdążyć przed końcem godziny policyjenj. Jechałem autem, w punkcie kontrolnym zatrzymała mnie policja. „A ty kto, dokąd, dlaczego tak wcześnie?” Wyjaśniam, że jestem wolontariuszem, jadę do Żytomierza. „A ty w ogóle wiesz, gdzie jesteś?”.

Już miałem im pokazać moje dokumenty, strony w Internecie, na których o mnie pisali, ale jeden mnie rozpoznał: „Więc to jest ten wolontariusz, który jeździ po całej Ukrainie!”. Pośmialiśmy się, zrobiliśmy sobie zdjęcie i ruszyłem w dalszą drogę.

Nieraz sprawdzali moje bagaże i pytali, czy nie mam w nich czegoś niebezpiecznego. Zawsze mam tylko ubrania i jedzenie.

Nie myślał Pan o jeżdżeniu w grupie?

Myślałem, ale nie każdy pojedzie na takim rowerze, jak mój. To nie jest rower sportowy. Kiedy jeździsz z kimś, musisz się dostosować, a ja jestem przyzwyczajony do własnego tempa. Gdy poczuję się źle, siadam, odpoczywam, piję wodę, a potem wracam na drogę. Jestem swoim własnym szefem.

Czuje Pan satysfakcję?

Tak. Naprawdę chciałem być przydatny i udało mi się. Zebrałem sporo pieniędzy, więcej niż mogłem sobie wyobrazić. Wolontariusze dzwonili i prosili mnie o pomoc dla różnych jednostek, a ja pomagałem.

Ludzie w Pana wsi są teraz życzliwsi?

Tak. Wiele osób podchodzi do mnie, dziękuje i życzy sukcesów. Są jednak tacy, którzy nadal wspierają lokalne władze, a te, delikatnie mówiąc, nie zawsze działają otwarcie. W mojej wsi sytuacja wciąż jest trudna: dużo polityki, opozycja pod presją, władze mi groziły. Ale ja zawsze mówię ludziom prawdę, dlatego większość mnie popiera.

Kiedyś zapytano mnie, dlaczego pensje w radzie sołeckiej są tak wysokie. Gdy oficjalnie poprosiłem o informacje na ten temat, zaczęła się nagonka. Poszedłem na policję. Jednak odkąd zacząłem działać jako wolontariusz, wszystko się uspokoiło.

Jak wolontariat zmienił Pana życie?

Przywrócił mi godność. Ci, którzy mnie atakowali lub kłamali na mój temat, przestali to robić. Bo poznali moją sprawę.

Ale najbardziej wzruszające jest to, że nawet wojskowi mi dziękują.

Gdy byłem w szpitalu, zadzwonił do mnie pewien żołnierz i powiedział: „Dziękuję za to, co zrobiłeś”. To dla mnie ważniejsze niż jakikolwiek medal

Zdjęcia: prywatne archiwum bohatera

20
хв

Ołeksandr Kanibołocki: – Wolontariat przywrócił mi godność

Oksana Szczyrba

Możesz być zainteresowany...

Ексклюзив
20
хв

Im więcej kobiet w armii, tym większe ich prawa

Ексклюзив
20
хв

Agnieszka Holland: Światło jest w nas

Ексклюзив
20
хв

Ołena Gergel: – Wojna nauczyła mnie żyć teraźniejszością

Skontaktuj się z redakcją

Jesteśmy tutaj, aby słuchać i współpracować z naszą społecznością. Napisz do nas jeśli masz jakieś pytania, sugestie lub ciekawe pomysły na artykuły.

Napisz do nas
Article in progress