Mobilizacja. To słowo niepokoi teraz całe ukraińskie społeczeństwo. Generał Załużny mówi wprost, że w ukraińskiej armii brakuje ludzi. Skierował oświadczenie do przywódców politycznych i poprosił ich o przygotowanie projektu ustawy o poborze do wojska.
Rekrutacja do służby wojskowej jest bardzo trudna. Widzimy, że rekruterzy próbują wręczać wezwania na punktach kontrolnych, a straż graniczna ogranicza podróże mężczyzn. Społeczeństwo jest bardzo niezadowolone z tej sytuacji. Jednocześnie ukraińscy żołnierze, którzy zgłosili się na ochotnika lub zostali wcieleni do wojska, nie wiedzą, kiedy zostaną zluzowani. Niektórzy z nich są na froncie od początku inwazji na pełną skalę i oczywiście chcieliby wiedzieć, jak długo będą służyć: 24 czy 36 miesięcy, jak to brzmi w różnych projektach.
Jednak mobilizacja to nie tylko sprawa wojska. Generał Zabrodski, zastępca głównodowodzącego, wyjaśnił przed rozpoczęciem inwazji na pełną skalę: To nie tylko armia walczy - walczy całe społeczeństwo.
Kto początkowo wstąpił do Sił Zbrojnych Ukrainy? Ochotnicy, patrioci, którzy czuli, że bez nich ukraińska armia nie będzie w stanie oprzeć się rosyjskiej inwazji. Istniała również inna kategoria mężczyzn i kobiet, którzy nie chcieli być ochotnikami, ale byli praworządnymi obywatelami i rozumieli, że Ukraina potrzebuje ramienia, na którym mogłaby się wesprzeć. Zgłosili się do TCK [terytorialnych centrów rekrutacji - red.], a kiedy otrzymali zawiadomienia o poborze, nie uchylili się od mobilizacji, lecz wstąpili do sił zbrojnych. Wszyscy ci ludzie bronią teraz naszego kraju i zasługują na wielki szacunek. Tyel że jest ich za mało.
Widzimy, że Federacja Rosyjska oparła swoją gospodarkę na podstawach wojskowych. Dotyczy to również poboru do wojska. Rosyjskim żołnierzom płaci się ogromne sumy pieniędzy. Rosjanie wcielają do armii więźniów, przestępców, kogokolwiek: ich życie jest bezwartościowe i dlatego jest ich znacznie więcej niż ukraińskich żołnierzy.
Nasze siły zbrojne walczą jakością. Straty armii rosyjskiej na niektórych odcinkach frontu są pięciokrotnie wyższe niż armii ukraińskiej. I tylko jeśli utrzymamy tę proporcję, będziemy w stanie wygrać - w końcu Rosja ma pięciokrotnie większą populację, a jej potencjał mobilizacyjny jest znacznie większy niż nasz.
Sprawiedliwość w centrum mobilizacji. Doświadczenia izraelskie
Ale jak skłonić Ukraińców do pójścia na wojnę? I dlaczego nie idą? Jeśli spojrzymy na przykład Izraela, to po ogłoszeniu mobilizacji duża liczba Izraelczyków dobrowolnie wraca z różnych krajów lub samodzielnie gromadzi się w punktach zbiórki. Podczas dużej mobilizacji pojawia się problem z dużą liczbą ludzi, z tym, że każdy z nich jest potrzebny. My mamy inny problem. Ludzi jest za mało. Kto ma rozwiązać ten problem? Oczywiście w normalnym, zdrowym społeczeństwie rządy jedności narodowej są tworzone w tym celu, aby zjednoczyć społeczeństwo.
Podczas przeprowadzania mobilizacji bierze się pod uwagę ogromną liczbę czynników. Jednym z nich, co zaskakujące, jest sprawiedliwość. W Izraelu byli ministrowie, byli posłowie, osoby niezatrudnione w rządzie, dzieci i krewni obecnych ministrów i posłów są jednymi z pierwszych, którzy wstępują do wojska, podobnie jak sławni ludzie, np. aktorzy. Dobrze wiemy, że bohaterowie słynnego izraelskiego serialu telewizyjnego "Fauda" o izraelskich siłach specjalnych, który oglądało wielu Ukraińców, byli jednymi z pierwszych, którzy wstąpili do Sił Obronnych Izraela.
My też mamy wielu aktorów, reżyserów i znanych ludzi, którzy poszli na wojnę w pierwszych dniach. Wystarczy wspomnieć Ołeha Sencowa [znany reżyser filmowy, pisarz, aktywista - red.], są ukraińscy aktorzy, reżyserzy, pracownicy teatru, którzy zginęli na froncie. Ale oczywiste jest, że nie wszyscy tam są. Kolejka osób, które chcą wyjechać z kraju, jest długa. Wszystko dlatego, że w naszym kraju nie ma sprawiedliwości. Nie jest jasne, na jakiej zasadzie zostaniesz powołany do wojska.
Każda mobilizacja to duża strata dla gospodarki, ponieważ ludzie, którzy idą bronić kraju, opuszczają swoje miejsca pracy. Ukraińskie firmy przestają produkować, płaci się mniej podatków, a podatki są potrzebne na opłacenie armii. Dlatego mobilizacja to nie tylko sprawa wojska, to sprawa całego rządu i naczelnego dowódcy. Prezydent musi zwrócić się do ludzi. Musi zorganizować przygotowanie ustawy, która z jednej strony zaspokoi wszystkie interesy ukraińskiej gospodarki, a z drugiej - potrzeby armii.
Co więcej, ta ustawa nie powinna ograniczać praw człowieka. Ukraiński rzecznik praw obywatelskich Dmytro Łubinec, przemawiając podczas dyskusji nad pierwszym projektem ustawy o mobilizacji przedłożonym przez Gabinet Ministrów, ostro ją skrytykował, zauważając, że narusza prawa człowieka, ponieważ jeśli nie zostaniesz znaleziony przez TCK, twoje karty mogą zostać zablokowane, twoje mienie może zostać sprzedane lub zajęte, a twój paszport nie będzie odnowiony, gdy przebywasz za granicą...
W Izraelu nie ma czegoś takiego. Jeśli ludzie są za granicą i tam pracują, nikt nie zmusi ich do wstąpienia do armii. Mimo to wielu ochotników wraca z zagranicy, by walczyć.
Kto jest odpowiedzialny za mobilizację
Na mobilizację składa się więc szereg czynników. Po pierwsze, musi być przywódca, a w kraju ogarniętym wojną jest nim Naczelny Wódz, czyli prezydent Wołodymyr Zełenski. Po drugie, praca wszystkich ministerstw i agencji musi być skoordynowana. W naszym kraju, jak się okazuje, temat mobilizacji jest przerzucany z jednego ministerstwa do drugiego jak gorący kartofel. Mówi się, że wojsko powinno być za to odpowiedzialne, albo że tylko prezydent powinien być za to odpowiedzialny... Wszyscy powinni być za to odpowiedzialni! Zarówno prezydent, jak armia. A żeby wszyscy byli odpowiedzialni, musi istnieć zaufanie między wszystkimi uczestnikami procesu politycznego.
Co zrobić ze społeczeństwem, które nie chce się zmobilizować? Część oczywiście zgłasza się na ochotnika, by spełnić swój obowiązek wobec kraju, ale znaczna część ucieka. Bo nasze społeczeństwo zostało wychowane w nieufności wobec własnego kraju.
Jeśli chcemy naprawdę wygrać (a tak się stanie), musimy znaleźć siłę, by radykalnie zmienić wszystko. Musimy zmienić nasze podejście do rządzenia, co wymaga jedności. Potrzebujemy rządu narodowego zaufania lub, jeśli wolicie, rządu narodowego zbawienia (ponieważ teraz naprawdę musimy porozmawiać o narodowym zbawieniu).
Musimy tworzyć więcej wysokiej jakości patriotycznych filmów i seriali telewizyjnych. Musimy przestać pokazywać programy, które poniżają Ukraińców i język ukraiński. Musimy myśleć o naszej gospodarce, zjednoczyć rząd, który powinien obliczyć, ile kosztuje nas mobilizacja i jaka jest strategia naszego zwycięstwa.
Strategia zwycięstwa
Każdy z nas musi wiedzieć, o co walczy. A prezydent musi to wyartykułować. Bardzo trudno jest wygrać bez strategii zwycięstwa, w którą ludzie wierzą.
...Tak, urzędnicy państwowi często mówili, że Rosji skończyły się już rakiety, że nie ma czym nas bombardować, że wystarczy jej tylko na jedną salwę... Ale to nieprawda. Rosja produkuje rakiety, kupuje je od Korei Północnej i negocjuje umowy zbrojeniowe z Iranem. Czujemy to i widzimy na własne oczy podczas ostrzałów naszych miast i wiosek.
Społeczeństwu trzeba powiedzieć prawdę, a prawda leży w budowaniu właściwej strategii. Strategia ta polega na zjednoczeniu społeczeństwa i sił politycznych. Oczywiście wszystkie siły polityczne muszą być współodpowiedzialne za nasze zwycięstwo. Posłowie muszą zaangażować się w dyplomację parlamentarną i podróżować za granicę. Nie powinno być, jak jest teraz, kiedy de facto im się tego zabrania. Urzędnicy państwowi muszą pracować w sposób skoordynowany, by skutecznie mobilizować i chronić naszą gospodarkę, a nie, jak ma to miejsce obecnie, przenosić całą odpowiedzialność na wojsko. Wojsko musi ściśle współpracować z Naczelnym Dowódcą i rządem. A media i społeczeństwo muszą zrobić wszystko, co możliwe, aby sprawić, że wszystkie prorosyjskie nastroje, wszystkie filmy, seriale i programy, które poniżają Ukraińców, w końcu zniknęły z naszych ekranów na zawsze. Bo jesteśmy silnym narodem, narodem zwycięzców. Musimy tylko sami w to uwierzyć.
Dziennikarz, poseł do parlamentu Ukrainy. Zanim został wybrany do Rady Najwyższej Ukrainy, pracował jako dziennikarz, producent i menedżer mediów, awansując od korespondenta do szefa krajowej firmy telewizyjnej. Pracując w dziennikarstwie, stworzył demokratyczne proukraińskie media i walczył z atakami na wolność słowa. Stworzył kanały telewizyjne STB, Tonis i TVi. W 2013 r. założył Espresso, kanał telewizyjny Majdanu, który relacjonował wydarzenia Rewolucji Godności przez całą dobę od pierwszych dni. Po raz pierwszy został wybrany do parlamentu w 2012 roku. Jako poseł do parlamentu i członek komisji Rady Najwyższej ds. wolności słowa i informacji, koncentrował swoją pracę legislacyjną na kwestiach zawodowych, takich jak regulacja przestrzeni medialnej. Jest szefem ukraińskiej części Komisji Stowarzyszenia Parlamentarnego UE-Ukraina i współprzewodniczącym grupy parlamentarnej ds. stosunków międzyparlamentarnych z Rzeczpospolitą Polską.
Wesprzyj Sestry
Nawet mały wkład w prawdziwe dziennikarstwo pomaga demokracji przetrwać. Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie ludzi walczących o wolność!
