Pierwszym pytaniem, jakie zadają mi moi znajomi kierowcy po przeprowadzce do Wielkiej Brytanii, jest, jak szybko nauczyłam się jeździć lewym pasem lub jak to jest jeździć prawym zamiast lewym. Jeśli chodzi o jazdę pasem przeciwległym (czyli lewym), mogę zapewnić, że po prostu się jedzie: mój mózg przestawił się, gdy tylko opuściłam prom w marcu 2022 roku. Poza kilkoma epizodami, kiedy próbowałam jechać w przeciwnym kierunku, przyzwyczajenie się do ruchu lewostronnego było bezbolesne.
Ale ponowne ustawienie kierownicy po prawej stronie było trochę bardziej bolesne. Kiedy pożegnałem się z moim ukraińskim samochodem i zmieniłam go na angielski, przez chwilę trudno było zrozumieć wymiary nowego auta. Zwłaszcza biorąc pod uwagę okolicę, w której teraz mieszkam. Są to w większości wąskie drogi dla ruchu jednokierunkowego, z "kopertami" w celu wyprzedzenia nadjeżdżającego samochodu. Po obu stronach tego dziwnego wynalazku ludzkości rosną solidne dwumetrowe krzaki. Jadąc nimi swoim ukraińskim samochodem, siedząc po lewej stronie, trzymałam się jak najbliżej lewej strony i mogłam skrócić dystans prawie do centymetra, aby nie potrącił mnie inny samochód z drugiej strony. Teraz, mając kierownicę po prawej stronie, muszę intuicyjnie obliczyć tę odległość. Nauczyłam się w trzy miesiące, ale stres trzymał mnie z rok.
Najtrudniejszą częścią było przełączenie mózgu z kilometrów na mile. Nie jestem umysłem matematycznym, więc mnożenie i dzielenie przez 1,6 w trybie samochodowym było dodatkową atrakcją.
Od 1 sierpnia 2023 r. w Walii, gdzie obecnie mieszkam, lokalny parlament nakazał ograniczenie prędkości na obszarach zabudowanych do 20 mil na godzinę. W Wielkiej Brytanii, gdzie populacja jest prawie dwa razy większa niż na Ukrainie, co roku na drogach ginie średnio 1700 osób. Dla porównania, w 2021 roku na Ukrainie zginęło ponad 3000 osób. Tylko 5% wszystkich wypadków ma miejsce na tutejszych autostradach, reszta na obszarach zaludnionych. A więc 20 mil lub 32 kilometry na godzinę - i nie więcej. Kiedy pytałam miejscowych, czy mają te same 20 "bonusowych" kilometrów, o które można bezboleśnie przekroczyć dozwoloną prędkość na Ukrainie, mrugali oczami i nie rozumieli, o co mi chodzi. Warto zaznaczyć, że Walijczycy nie są zbyt zadowoleni z innowacji, ponieważ w większości samochodów z tempomatem tej prędkości nie można nawet ustawić jako limitu. Oznacza to, że w miastach i wsiach musisz patrzeć nie na drogę, a także na pieszych i rowerzystów, którzy łatwo cię wyprzedzają, ale i na prędkościomierz, abyś, nie daj Boże, nie jechał 21 mil na godzinę.
Nietrudno się domyślić, że w pierwszych miesiącach jazdy samochodem z brytyjskimi tablicami rejestracyjnymi otrzymałam od policji "list szczęścia" o przekroczeniu prędkości. W tym momencie uroniłam cichą nostalgiczną łzę za moimi podróżami po ukraińskich drogach, gdzie można było bez wysiadania z kierownicy otrzymać powiadomienie w "Diia", nacisnąć jeden przycisk "zapłać mandat" i jechać dalej.
Na papierze poproszono mnie najpierw o wypełnienie kwestionariusza, w którym musiałam przyznać, że to ja, a nie ktokolwiek inny, prowadził samochód, który dopuścił się wykroczenia. Odpowiedź należy wysłać na podany adres (tutaj warto wyjaśnić, że w Ukrainie wiele usług można załatwić przez Internet: stronę internetową lub aplikację). Aby to zrobić w UK, musisz udać się na pocztę. Potem pojawia się następny list, który oferuje wybór trzech opcji:
— wziąć udział w jednodniowym kursie "Ograniczenie prędkości", płacąc za niego około 90 funtów (ponad 4100 hrywien);
— zapłacić grzywnę (której wysokość ustala się na podstawie moich dochodów), otrzymując jednocześnie trzy punkty (punkty) w brytyjskim prawie jazdy;
- pozwać policję, udowadniając, że nie jestem sprawcą.
Najstraszniejszą rzeczą na tej liście są punkty. Każde prawo jazdy w Wielkiej Brytanii ma "depozyt" w wysokości 12 punktów. Tak więc, jeśli czterokrotnie przekroczysz dozwoloną prędkość, odbierają ci prawo jazdy, a nowe możesz uzyskać tylko gdy ponownie zdasz egzaminy(są one bardzo drogie i takie, że ludzie podchodzą do nich siedem razy). Ale to nie wszystko. Gdy masz punkty, ubezpieczenie - i tak nietanie - szybko staje się droższe. Moje, na przykład, wynosi 50 funtów (około 2300 hrywien) miesięcznie. A to przy doskonałych osiągach, długich wrażeniach z jazdy i braku ubezpieczonych zdarzeń przez wiele lat. Dzięki punktom koszt ubezpieczenia może wzrosnąć czterokrotnie.
Mój wybór jest oczywisty – kursy dla miłośników prędkości. Takie szczęście jest dostępne tylko raz na trzy lata. Jeśli do 2026 roku ponownie przekroczę dozwoloną prędkość, to nie będę miała możliwości odrobienia punktów, tylko zapłacę grzywnę.
Kursy trwały prawie trzy godziny, z czego naprawdę ciekawe i ważne informacje zajęły około 10 minut. Na samym początku powiedziano mi i trzydziestu innym nieposłusznym obywatelom, jak bez znaków określić, co to za droga i jakie jest tu ograniczenie prędkości. Potem musieliśmy, jak w przedszkolu, szczerze, głośno i chórem obiecać, że więcej tego nie zrobimy.
Schemat wygląda mniej więcej tak:
- Powiedzmy wszyscy, dlaczego przekraczamy prędkość?
— Bo się spóźniliśmy!
- Co zrobimy, żeby się nie spóźnić?
- Wyjdź wcześniej!
— Co powstrzymuje nas przed wcześniejszym wyjściem z domu?
— Okoliczności!
– Co zrobimy z tymi okolicznościami?
- Dołożymy wszelkich starań, aby je przezwyciężyć!
Kilka dni później otrzymałem e-mail od policji drogowej z informacją, że znów jestem czysta i nieskazitelna. Punkty są na swoim miejscu. Nikt się nie domyśli, że złamałam zasady.
Nie mogę się powstrzymać od stwierdzenia, że "cierpiałam" z powodu własnej uczciwości i częściowo z powodu nerwicy. Zgodnie z brytyjskim prawem każdy obcokrajowiec, który przyjeżdża do Wielkiej Brytanii na dłużej niż sześć miesięcy, musi ponownie zarejestrować samochód, uzyskując brytyjskie tablice rejestracyjne. A za rok każdy powinien zmienić swoje prawa na lokalne. Samochody z ukraińskimi tablicami rejestracyjnymi nie są rejestrowane przez kamery, a ukraińskie prawa jazdy nie mają punktów. Wszyscy uczymy się zauważać to, co kiedyś naruszaliśmy, a czasami nawet nie zwracaliśmy na to uwagi. Tak więc, w ramach mojego własnego programu "Get Better and Don't Annoy Britain", byłam jednym z pierwszych, którzy zrobili wszystko jak trzeba. Sprzedałam ukraiński samochód, kupiłam brytyjski i wymieniłam prawo jazdy. I... Miesiąc później rząd brytyjski zezwolił Ukraińcom na niezmienianie prawa jazdy ani dowodu rejestracyjnego samochodu w okresie ważności wizy. To znaczy trzy lata. I tego sobie gratuluję.
Dziennikarka, redaktorka, producentka, scenarzystka. Ma dwudziestoletnie doświadczenie w ukraińskiej telewizji oraz w publikacjach internetowych. Członek Ukraińskiej Akademii Filmowej, założycielka firmy producenckiej Stories. W 2022 roku przeprowadziła się do Wielkiej Brytanii, do Walii, gdzie wraz z kolegami założyła festiwal sztuki ukraińskiej w Cardiff. Obecnie jest korepetytorem i redaktorem konsultingowym w Harbingers.
Wesprzyj Sestry
Nawet mały wkład w prawdziwe dziennikarstwo pomaga demokracji przetrwać. Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie ludzi walczących o wolność!
