Exclusive
20
min

Wielkie oczyszczenie: jak ludzie różnych kultur pozbywają się nadmiaru na wiosnę

Przed Wielkanocą, kiedy przyroda się odradza, ludzie na całym świecie pamiętają o tradycjach związanych z „oczyszczeniem” – od ogólnego sprzątania po symboliczne pozbycie się przeszłości. To nie tylko rytuały, ale i sposób na to, by doświadczyć ulgi i przygotować się na nowy cykl życia

Sestry

Sprzątanie to proces terapeutyczny, dający efekt podobny do pracy z psychologiem. Zdjęcie: Shutterstock

No items found.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.

Dołącz

Współczesny świat jest przesycony informacjami i rzeczami. Wiosenne rytuały oczyszczające są sposobem na powrót do prostoty, która przywraca wewnętrzny spokój. I dają nam poczucie kontroli. Kiedy sprzątamy dom przed nadejściem wiosny, podświadomie „oczyszczamy” nasz wewnętrzny świat. Gdy ktoś pozbywa się starych rzeczy, uwalnia się od starych trosk. To proces terapeutyczny, dający efekt podobny do pracy z psychologiem.

Jak to robią Szwedzi, a jak Japończycy

W Szwecji coraz większą popularnością cieszy się tzw. döstädning. To sprzątanie dla przyszłych pokoleń – „tak, jakby nie było jutra”. Chodzi o pozbywanie się swoich niepotrzebnych rzeczy, by nie obciążać nimi rodziny po swojej ewentualnej śmierci. I jeśli się nad tym zastanowić, ma to sens. W końcu gdy ktoś umiera, jego krewni muszą przebić się przez góry niepotrzebnych rzeczy, które po sobie pozostawił. Czasami znajdują wtedy pamiętniki, prywatne notatki, zdjęcia czy inne sekrety, których woleliby nie oglądać.

„Które z moich rzeczy mogą stać się ciężarem dla mojej rodziny, jeśli umrę?” – to zasada stojąca za szwedzkim zwyczajem sprzątania domu lub mieszkania. Co ciekawe, ten zwyczaj jest praktykowany nie tylko wśród osób starszych, ale także wśród młodych. Przypomina japońską metodę: „wyrzuć, czego nie potrzebujesz ”.

Japonka Marie Kondo to znana na świecie „guru porządkowania domu”. Jej główna zasada głosi, że warto trzymać tylko te rzeczy (w tym te w szafie), których używasz często i które sprawiają, że jesteś szczęśliwa. Precz z półkami wypełnionymi niczym niewyróżniającymi się szmatami i bibelotami! To pomaga między innymi oczyścić dom z energetycznego brudu.

Jeśli jakaś rzecz nie przynosi Ci radości, musisz jej podziękować i pozwolić jej odejść – twierdzi Japonka
Marie Kondo. Zdjęcie: konmari.com

Nawiasem mówiąc, takich rzeczy nie musisz wyrzucać – możesz je przekazać na cele charytatywne albo wymienić. Wrzuć rzeczy do kontenera, oddaj książki do biblioteki, a niepotrzebnych mebli i sprzętu AGD pozbądź się za pośrednictwem ogłoszenia online.

W dzisiejszym świecie gromadzimy nie tylko odpady materialne, ale także cyfrowe. Psychologowie zalecają więc cyfrowy detoks, czyli usuwanie niepotrzebnych plików, zdjęć i zrezygnowanie z subskrybowania toksycznych mediów. A także emocjonalny „upgrade”: sporządź listę tego, co odpuścisz sobie tej wiosny (urazów, lęków, starych nawyków itp.).

Wiosenne rytuały sprzątania w Ukrainie

W Ukrainie od dawna istnieje zwyczaj „wypędzania zimy” poprzez wielkie sprzątanie. Tu ludzie wierzą, że wszystkie złe rzeczy można usunąć z życia wraz ze śmieciami.

Wielki Czwartek to dzień wiosennych porządków. Dawniej już przed świtem chłopi sprzątali swoje stajnie, stodoły, podwórza i domy. W ogrodzie grabiło się zeszłoroczne liście na stos i podpalało je, „by oczyścić ziemię z mrozu, zimy, śmierci i złych duchów”.

Istnieje tu też przekonanie, że w Wielki Czwartek, zanim wzejdzie słońce, wrona zabiera swoje pisklętami z gniazda, by wykąpały się w rzece. Ktokolwiek więc wykąpie się przed nimi, będzie zdrowy przez cały rok

Zgodnie z wierzeniami chrześcijańskimi, wieczorem tego dnia Judasz zdradził Chrystusa. To dlatego wierzący chodzą w Wielki Czwartek do łaźni i saun. Chcą się oczyścić.

W kulturze ukraińskiej, podobnie jak w wielu innych, wiosenne porządki to nie tylko obowiązek domowy, ale także praktyka duchowa. Ma nie tylko znaczenie higieniczne, lecz także sakralne: chodzi o przygotowanie miejsca na nowe życie pełne nowej nadziei.

Nawiasem mówiąc, eko-akcje w rodzaju „Sprzątanie świata”, które są szeroko rozpowszechnione w Ukrainie i wielu europejskich miastach, polegające na zbieraniu na wiosnę śmieci w lasach i w pobliżu zbiorników wodnych, to jeden ze współczesnych przejawów starego zwyczaju wiosennego oczyszczania.

Tradycje przedświątecznych porządków w Polsce

Polska ma bogatą paletę wiosennych obrzędów oczyszczających, które łączą wierzenia przedchrześcijańskie z praktykami zakorzenionymi w katolicyzmie.

Na przykład topienie Marzanny to rytualne unicestwianie kukły przedstawiającej słowiańską boginię zimy i śmierci. I sposób odreagowania zimowej depresji.

Ludzie symbolicznie niszczą wszystko, co kojarzy im się z zimnem i ciemnością, by przygotować się psychicznie na nowy cykl

Wielkanocne porządki w Wielki Czwartek obejmują mycie okien, aby „światło mogło swobodnie wchodzić do domu”, wyrzucanie lub oddawanie starych ubrań (zwłaszcza tych, które od dawna nie były noszone), sprzątanie stodół, balkonów i pomieszczeń znajdujących się po stronie północnej. Bo jeśli w domu panuje bałagan, w duszy będzie chaos.

Rytuał lanego poniedziałku (śmigus-dyngus) to oczyszczenie wodą. W pierwszy poniedziałek po Wielkanocy chłopcy oblewają wodą dziewczęta na ulicach i placach. Woda w tym rytuale jest symbolem witalności. W starożytności wierzono, że dziewczyna oblana wodą będzie zdrowa i piękna. Dziś to już tylko zabawa, ale podczas niej śmiech i ruch wyzwalają życiodajne endorfiny.

Tradycyjny śmigus-dyngus. Zdjęcie: Muzeum Wsi Kieleckiej

Dlaczego po sprzątaniu czujemy się lepiej

Sprzątanie to dobry sposób na odzyskanie kontroli nad swoją przestrzenią. Niektóre okoliczności w życiu pozostają poza naszą kontrolą, co sprawia, że jesteśmy niespokojni. Mamy jednak moc, by uczynić przestrzeń wokół nas czystszą, zorganizować ją zgodnie z naszymi potrzebami – i pięknie.

Ponadto sprzątanie wymaga zastanowienia się, gdzie umieścić tę czy inną rzecz, jak zorganizować cały proces i przestrzeń wokół siebie. Sprzątanie to klasyczny przykład „wpływu tego, co na zewnątrz – na nasze wnętrze ”. Kiedy ktoś sprząta, czuje, że ma kontrolę nad swoim życiem, a to szczególnie ważne podczas wojny, kryzysu – i po ciężkiej zimie.

No items found.
Р Е К Л А М А
Dołącz do newslettera
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy..

Dołącz
Plusy minusy życia w Portugalii

W Portugalii prawie nigdy nie jest zimno, ale może być trudno się przystosować, ponieważ w tym kraju nie ma większych różnic między porami roku. Zimą pada deszcz i nie ma śniegu. Latem temperatura przekracza 40 stopni, a na obszarach przybrzeżnych wieją silne wiatry znad Atlantyku. Zdarza się, że wychodzisz z domu w koszulce, bo jest gorąco, a późnym popołudniem musisz założyć kurtkę. Zimą w Portugalii nie ma mrozów, więc w domach i mieszkaniach nie ma kaloryferów. Do ogrzewania używa się klimatyzatorów, grzejników i kominków, co znacznie zwiększa koszty energii elektrycznej. W wielu mieszkaniach z powodu wilgoci jest pleśń.

O pracę tu niełatwo. Portugalskie firmy zazwyczaj zatrudniają lokalnych specjalistów. Cudzoziemcy są zatrudniani wtedy, kiedy nie ma miejscowego personelu. Najpopularniejsze zajęcia dla obcokrajowców wiążą się z pracą sezonową na farmach, w kawiarniach i restauracjach, w branży turystycznej i hotelarskiej.

Za to jeśli pracujesz online lub chcesz założyć własną firmę, ten kraj będzie dla Ciebie odpowiedni. Portugalia zajmuje 39. miejsce wśród 190 krajów objętych rankingiem Doing Business, jeśli chodzi o łatwość prowadzenia działalności gospodarczej, wyprzedzając pod tym względem Holandię, Węgry i Polskę. To dlatego, że państwo wspiera przedsiębiorców, którzy planują rozpocząć działalność gospodarczą lub zainwestować w już istniejącą firmę. Oferuje im ulgi podatkowe, a nawet perspektywę uzyskania pozwolenia na pobyt.

W rankingu Expat Insider pod względem bezpieczeństwa, jakości życia i przyjaznego klimatu Portugalia zajmuje 10. miejsce na 53 kraje.

Średnia długość życia w Portugalii wynosi 80 lat, częściowo dzięki dobremu systemowi opieki zdrowotnej. Bezpłatnym leczeniem objęte są dzieci, kobiety w ciąży, emeryci oraz ci obywatele, którzy odprowadzają składki na fundusz ubezpieczeń społecznych.

Ceny

Koszty życia w Portugalii są wyższe niż w Ukrainie, ale niższe niż w sąsiednich krajach europejskich. Artykuły spożywcze, odzież i jedzenie w restauracjach są o 20% tańsze niż w sąsiedniej Hiszpanii. Miesięczne wydatki na osobę wynoszą tu średnio 600-700 euro. Mieszkanie z jedną sypialnią w Lizbonie lub Porto można wynająć za 650-1500 euro miesięcznie, a z dwiema sypialniami kosztuje do 3000 euro.

Szanse na obywatelstwo

Cudzoziemcy z zezwoleniem na pobyt mogą ubiegać się o obywatelstwo po pięciu latach legalnego pobytu w tym kraju. Po zmianach wprowadzonych w 2024 r. odliczanie rozpoczyna się od momentu złożenia wniosku o zezwolenie na pobyt.

Edukacja

Edukacja jest tutaj na dość wysokim poziomie, nauczyciele są przyjaźni wobec dzieci i dbają o dobre warunki do nauki. Istnieją szkoły prywatne i publiczne, dobrze rozwinięta jest edukacja włączająca. Jest w czym przebierać.

Jeśli chodzi o uniwersytety, to w 2024 r. uniwersytet w Porto znalazł się wśród 300 najlepszych na świecie według QS World University Ranking. Koszt studiów na portugalskich uniwersytetach wynosi około 3-4 tysięcy euro rocznie.

Doświadczenia Ukrainki, która przeprowadziła się z Polski

– Odkąd przeprowadziliśmy się do Portugalii, minęło nieco ponad sześć miesięcy – mówi Olga Stadniuk. – Czy ten kraj mi się podoba? Tak i nie. Po pierwsze, wynajęcie domu jest tu teraz bardzo drogie. W małym mieście całkowicie puste mieszkanie po „babcinym remoncie”, bez mebli, ogrzewania i klimatyzacji, kosztuje od 700 euro miesięcznie. Im lepsza lokalizacja i warunki, tym drożej. W Lizbonie wynajem zwykłego dwupokojowego mieszkania w dobrym stanie może kosztować 2-3 tysiące euro – tyle że większość mieszkań, nawet tych drogich, jest w zimie zimna i wilgotna.

Oto główne wady i zalety mieszkania w Portugalii – według Olgi:

Wady

1. Biurokracja. Papierkowa robota to duże wyzwanie. Wszędzie w Europie są z tym problemy, ale tutaj trudno się zarejestrować nawet w celu złożenia dokumentów. Są ludzie, którzy pomagają z tym za pieniądze, ale koszt takiej usługi może sięgać 1,5 tys. euro.

2. Ubóstwo. Portugalia nie jest bogatym krajem – i to się czuje. Wiele budynków jest opuszczonych. Nasz Setúbal [satelickie miasto Lizbony – red.] ma słabą infrastrukturę, jest bardzo mało placów zabaw. Bez samochodu będzie ciężko.

3. Specyficzny klimat. Chociaż jest wiele słonecznych dni, a temperatura rzadko spada poniżej 10 stopni, długotrwałe deszcze przez kilka tygodni i huragany są męczące.

4. Zimny ocean. Obecność oceanu jest niewątpliwie plusem, ale latem temperatura wody nie wzrasta powyżej 19-20 stopni. A kiedy uświadomisz sobie, że połowa Portugalii została kiedyś zmyta przez tsunami, robi się trochę przerażająco.

5. Brak usług. Europa generalnie ma problemy z usługami i Portugalia nie jest tu wyjątkiem. Tu nikt nie spieszy z pracą. Na przykład możesz czekać kilka tygodni, aż serwisant przyjdzie i wykona drobne naprawy. Poza tym nawet jeśli już się umówisz na spotkanie, nie ma pewności, że przyjdzie. Tutejszy kurier nigdy nie zadzwoni przed dostawą, nie będzie też z nim żadnego kontaktu. W porze lunchu kawiarnie i restauracje są zamknięte. Tyle dobrze, że w niedziele sklepy działają.

Zalety

1. Ludzie. Są naprawdę przyjaźni i dobrze traktują migrantów. I kochają dzieci.

Często podchodzą do mnie na ulicy, uśmiechają się, przepuszczają mnie w kolejkach, a szkole nie krzyczą. No i na drogach prawie nikt nie trąbi.

2. Piękna przyroda, szczególnie ocean i plaże, których jest tu naprawdę wiele.

3. Kultura i historia. W Portugalii jest wiele zamków, muzeów i miejsc historycznych. Zawsze jest się gdzie wybrać w weekend.

4. Mnóstwo świeżych ryb i owoców morza.

5. Dużo słońca i wiele słonecznych dni, zwłaszcza w porównaniu z Polską. Kiedy świeci słońce, depresja natychmiast znika.

6. Szkoły. To prawdopodobnie jeden z głównych powodów, dla których się tu przeprowadziliśmy. Szkoła i nauczyciele są świetni.

O doświadczeniach związanych z przeprowadzką do Hiszpanii możesz przeczytać tutaj.

20
хв

Plusy i minusy życia w Portugalii

Julia Ladnova
samność, znajdowanie znajomych, wychodzenie ze społecznej bańki

– Na imprezę firmową zaproszono wszystkich oprócz mnie. Wszyscy poszli do SPA, a ja nie, zresztą i tak nie miałam z kim zostawić dzieci. Wakacje też spędzam z dziećmi – mówi Ukrainka, która obecnie przebywa za granicą. Część jej przyjaciół pozostała w Ukrainie, inni porozjeżdżali się po świecie.

Jak wydostać się z bańki osamotnienia i zintegrować z nowym społeczeństwem?

Język otwiera drzwi

Poznanie lokalnego języka jest najlepszym sposobem na otwarcie drzwi do nowego środowiska. Im lepiej go znasz, tym łatwiej przyjdzie ci nawiązywać nowe kontakty i tworzyć krąg przyjaciół w nowym kraju.

Istnieje wiele randkowych i towarzyskich, a także grup w mediach społecznościowych, które mogą pomóc ci w znalezieniu ludzi o podobnych zainteresowaniach i mentalności. Z mojego doświadczenia wynika jednak, że bardzo trudno znaleźć tam przyjaciół. Prędzej czy później, nawet jeśli w profilu wyraźnie zaznaczysz propozycję zaprzyjaźnienia się, zwykle wszystko sprowadza się do zaproszenia na randkę. Dlatego warto szukać znajomych w realu. To pewniejszy sposób, choć będzie to wymagało od ciebie wyjścia z tzw. strefy komfortu – czyli pokonania swego wewnętrznego oporu.

W przypadku przyjaźni w dorosłym życiu ważne jest również to, by nie żałować czasu zainwestowanego w budowanie kontaktów. W końcu większość deklaracji w rodzaju: „spotkanie po wakacjach/w przyszłym tygodniu” lub „wyjście na kawę pewnego dnia” często pozostaje tylko pustymi obietnicami.

„Ludzie myślą, że przyjaźń po prostu się przydarza, że będziemy mieć przyjaciół – i to wszystko – mówi w rozmowie z gazetą „The Guardian” dr Rawlins, psycholog specjalizujący się w przyjaźni. – Ale tak nie jest. Dla niektórych to może być szok, lecz nawiązywanie i utrzymywanie przyjaźni wymaga pracy i wysiłku”.

1. Kup lub przygarnij psa, jeśli kochasz zwierzęta i masz warunki

Jednym z najprostszych sposobów na nawiązanie nowych znajomości jest wyprowadzanie psa na spacer. Nieraz pomagałam przyjaciołom, którzy pilnie musieli pojechać do Ukrainy, przygarniając na ten czas ich zwierzęta. Przez trzy lata życia w Polsce nigdy nie doświadczyłam tyle nieoczekiwanej uwagi i chęci nawiązania kontaktu, co podczas spacerów z psem.

„Psiarze” są przyjaźni, komunikatywni i towarzyscy. Możesz porozmawiać z nimi o zwierzętach, pogodzie, ciekawych miejscach w okolicy, polityce, dostać namiary na dobrego lekarza czy potencjalnego pracodawcę. I po prostu poczuć się jak żywa osoba, której inni okazują zainteresowanie i uwagę.

Jednak nawet jeśli warunki, w jakich żyjesz, nie pozwalają ci na posiadanie psa, istnieją inne możliwości dołączenia do społeczności wielbicieli tych zwierząt. Na przykład prawie wszystkie schroniska dla psów organizują dni, w których – po wcześniejszym umówieniu się – możesz zaprzyjaźnić się z bezpańskim psiakiem i pójść z nim na spacer. Poszukaj schroniska dla psów w swojej okolicy, zasubskrybuj jego stronę w social mediach, śledź jego kampanie i dołącz do jego społeczności.

W Gliwicach regularnie odbywa się akcja „Bieg na 6 łap”, w ramach której możesz wyprowadzić na spacer psa ze schroniska. Zdjęcie: Katarzyna Kuczyńska-Budka, prezydentka Gliwic

2. Szukaj klubów hobbystycznych i organizacji społecznych

Jeśli lubisz jogę, stretching, aikido, robótki ręczne albo np. walczysz o idee feministyczne, poszukaj w lokalnej społeczności podobnie myślących osób. To prosty sposób na nawiązanie przyjaźni i pokonanie samotności. Bo z tymi ludźmi masz już coś wspólnego.

Świetną okazją do poznania lokalnych Ukraińców są kursy językowe. Poznasz tam także mądrych i aktywnych polskich nauczycieli, z którymi możesz się zaprzyjaźnić.

W pewnym momencie zaczęłam śledzić różne wydarzenia w lokalnych ogrodach botanicznych: warsztaty z określania wieku drzew, porady dotyczące pielęgnacji rabat kwiatowych itp. Choć nie przyniosły mi trwałych przyjaźni, zaowocowały kilkoma znajomościami zawodowymi. Znam też grupę Ukrainek i Polek, które zaprzyjaźniły się na zajęciach aikido, stworzyły polsko-ukraiński klub przyjaźni i często razem podróżują.

3. Biblioteka – w Polsce to działa

W Polsce biblioteki to nie tylko miejsca, w których przechowuje się książki. Regularnie odbywają się w nich spotkania z pisarzami, dyskusje o książkach, imprezy tematyczne, spotkania z okazji świąt czy warsztaty. Umów się na spotkanie w pobliskiej bibliotece, przejrzyj listę nadchodzących wydarzeń i bierz w nich udział – zwłaszcza w tych, w których będziesz miała okazję do interakcji z innymi. Chodzi na przykład o kursy dekoratorskie czy kursy robienia ozdób świątecznych. W ten sposób dowiesz się więcej o kraju, w którym mieszkasz, jego kulturze, poznasz ludzi i ich historie.

4. Zostań wolontariuszką organizacji pozarządowej

Polska ma dobrze rozwiniętą kulturę organizacji pozarządowych, które aktywnie angażują się w życie publiczne. Nie wahaj się do nich napisać, zaoferować swoją pomoc i uczestniczyć w organizowanych przez nie wydarzeniach.

Pomaganie innym jest jednym z najskuteczniejszych sposobów na pokonanie depresji i odzyskanie poczucia własnej wartości. Wzajemna pomoc, życzliwość i empatia czasami zbliżają ludzi nawet bardziej niż spotkania o charakterze intelektualnym.

5. Lokalne ośrodki kultury: dla towarzyskich

Domy kultury w Polsce specjalizują się w różnych dziedzinach – edukacji, twórczości, ekologii – i oferują udział w bezpłatnych lub tanich wydarzeniach dostępnych dla wszystkich. Dla Ukraińców to świetna okazja do znalezienia podobnie myślących osób, dołączenia do ciekawych projektów, a nawet realizacji własnych pomysłów. To nie tylko ułatwia adaptację społeczną, ale także pomaga zintegrować się z lokalną społecznością poprzez kreatywność, edukację i aktywny udział w życiu publicznym.

6. Miejskie ogrody społeczne: wspólna aktywność zbliża ludzi

Miejskie ogrody społeczne to wspólne inicjatywy na rzecz uprawy roślin w miastach, często działające przy domach kultury lub lokalnych centrach aktywności. Tutaj uczestnicy nie tylko dbają o rośliny, ale także nawiązują kontakty, biorą udział w warsztatach i angażują się w projekty środowiskowe. Całym procesem zarządza lider społeczności, który organizuje spotkania i pomaga nowo przybyłym w integracji poprzez wspólną pracę. By znaleźć taki ogród w swoim mieście, wystarczy wpisać po polsku słowo „ogród” i nazwę miasta, na przykład: „Ogród społecznościowy Motyka i Słońce Warszawa”. Jest tam wiele ciekawych działań: giełdy roślin, konkursy gotowania dyni, festiwale i wykłady z botaniki, kompostowania odpadów organicznych itp.

Wspólna praca zbliża. Zdjęcie: Ogród społecznościowy Motyka i Słońce (Warszawa)

7. Inicjatywy lokalne: wyprzedaże garażowe, kiermasze, targi ekologiczne

Lokalne wydarzenia, takie jak wyprzedaże garażowe, targi, festiwale miejskie czy targi ekologiczne, to świetna okazja do poznania nowych ludzi i lokalnej kultury. Łączą one ludzi wokół wspólnych zainteresowań, stanowią okazję do spotkań towarzyskich w miłej atmosferze, a nawet nawiązania przydatnych kontaktów. Informacje o lokalnych wydarzeniach można znaleźć na stronach internetowych gmin, w mediach społecznościowych lub za pośrednictwem lokalnych grup na Facebooku. Gorąco polecamy skorzystanie z bardzo popularnej w Polsce na Facebooku funkcji wyszukiwania wydarzeń w twojej okolicy.

8. Komunikacja online w grupach zainteresowań

Społeczności w social mediach i grupy zainteresowań to świetny sposób dla introwertyków na znalezienie podobnie myślących osób. Łatwiej tu nawiązać kontakt niż w przypadku przypadkowych znajomości, a szanse na spotkanie odpowiedniej osoby są większe niż na Tinderze. Może to być społeczność miłośników sztuki, ogrodników-amatorów, rowerzystów czy koniarzy – dowolna, która jest bliska twoim zainteresowaniom. Pisz posty, komentuj, chodź na wydarzenia offline, a na pewno znajdziesz ludzi, którzy będą dla ciebie interesujący i sympatyczni.

9. Szkolenia grupowe, podróże, koncerty

Zwróć też uwagę na ogłoszenia pojawiające się w wyspecjalizowanych grupach, np. dla osób lubiących wyjazdy w góry: „Wybieram się na tę trasę. Kto idzie ze mną?”. Jeśli ci się spodoba, idź! Oczywiście pamiętaj o bezpieczeństwie: powiedz rodzinie, z kim idziesz i jaką trasą. Jest duża szansa na to, że znajdziesz tam przyjaciół, bo góry sprzyjają nawiązywaniu szczególnych kontaktów. Nowych ludzi możesz też poznać na koncertach ulubionych zespołów lub w grupach studyjnych bądź doradczych.

10. Nawiązywanie kontaktów zawodowych

Wiele Ukrainek znalazło nowych przyjaciół dzięki kontaktom zawodowym, profesjonalnym wystawom, spotkaniom i forom wymiany doświadczeń. Chociaż ludzie ci nie mogli całkowicie zastąpić ich dawnych przyjaciół ze studiów czy szkoły, okazali się kimś, z kim można wypić kawę, porozmawiać i poczuć się mniej samotnie.

Według Światowej Organizacji Zdrowia samotność i izolacja społeczna są problemem globalnym. Powodują problemy ze zdrowiem psychicznym, zwiększają ryzyko demencji, choroby wieńcowej lub udaru mózgu. Dlatego unikaj izolacji, nawiązuj przyjaźnie – i dbaj o zdrowie.

<span class="teaser"><img src="https://cdn.prod.website-files.com/64ae8bc0e4312cd55033950d/658572ee98708d69386065c8_%D1%81%D0%B0%D0%BC%D0%BE%D1%82%D0%BD%D1%96%D1%81%D1%82%D1%8C.jpeg">„Przeczytaj także: Samotne święta? Poradzimy sobie z tym!”

20
хв

Ukraińcy w Polsce: jak i gdzie znaleźć przyjaciół

Halyna Halymonyk

Możesz być zainteresowany...

Ексклюзив
20
хв

Przygody Amerykanki we Wrocławiu

Ексклюзив
20
хв

Wielkanoc podczas wielkiej wojny: święto, które kiedyś tak bardzo kochałam

Skontaktuj się z redakcją

Jesteśmy tutaj, aby słuchać i współpracować z naszą społecznością. Napisz do nas jeśli masz jakieś pytania, sugestie lub ciekawe pomysły na artykuły.

Napisz do nas
Article in progress