Zostań naszym Patronem
Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.
Blokada granicy przez polskich przewoźników trwa już od ponad trzech tygodni. 6 listopada rozpoczęli strajk na trzech punktach kontrolnych – Korczowa-Krakowec, Hrebenne-Rawa-Ruska i Dorohusk-Jahodyn. Jednak od 23 listopada ruch ciężarówek jest zablokowany na czwartym punkcie kontrolnym: Medyka-Szehyni. Głównym postulatem polskich przewoźników jest zniesienie tzw. ruchu bezwizowego dla przewoźników wprowadzonego w ubiegłym roku przez Unię Europejską. Zgodnie z nim ukraińscy przewoźnicy nie powinni uzyskiwać zezwoleń na przewozy dwustronne i tranzytowe do krajów UE. Według wstępnych szacunków Federacji Pracodawców Ukrainy bezpośrednie straty ukraińskiej gospodarki z powodu blokady przejść granicznych na granicy polsko-ukraińskiej przekroczyły już 400 mln euro. Nie chodzi jednak tylko o szkody gospodarcze, ale także o ludzkie życie. W kolejce zginęło już dwóch ukraińskich kierowców. Ludzie czekają na odblokowanie granicy w strasznych warunkach: na mrozie, bez jedzenia i wody, pryszniców i toalet. I tym razem byli Polacy, którzy ruszyli z pomocą ukraińskim kierowcom. Jednym z nich jest Dawid Dechnert. Wcześniej dostarczał pomoc do domów dziecka w Ukrainie, ale teraz dostarcza pomoc Ukraińcom, którzy są zablokowani na granicy.
Natalia Żukowska: Dawid, kiedy i dlaczego zdecydowałeś się pojechać na granicę, żeby pomóc kierowcom?
Dawid Dechnert: Prawie trzy tygodnie temu dowiedziałem się o blokadzie granicy z mediów społecznościowych. Widziałem wielokilometrowe kolejki ciężarówek, kierowców w trudnych warunkach, a kulminacją była śmierć pierwszego kierowcy na granicy [11 listopada kierowca ciężarówki, który utknął w kolejce z Polski na Ukrainę. – red., zmarł na atak serca]. Temat ten nie jest popularny w polskiej przestrzeni medialnej – o blokadzie mówi się niewiele. Postanowiłem więc sam pojechać i zobaczyć, co się tam dzieje i czego ludzie potrzebują. I zacząłem pomagać.
NŻ: Czego potrzebują kierowcy w pierwszej kolejności?
DD: Kierowcy przede wszystkim chcą wracać do domu. Następnie wziąć prysznic. Niektórzy z nich stoją w kolejce na granicy od ponad trzech tygodni. Jeśli mówimy o potrzebach materialnych, to przede wszystkim potrzebują wody, chleba i czegoś do niego, np. pasztetów czy dżemów. Kiedyś przywieźliśmy czekoladę. Staraliśmy się dać każdemu po tabliczce. Kierowcy potrzebują również gotowych obiadów. A także zwykłych chusteczek nawilżanych, które mogą teraz przynajmniej trochę zastąpić prysznic. Mężczyźni też potrzebują papierosów, ale ich nie przywieźliśmy. Rozmowa z kierowcami zmotywowała mnie do pomocy w przyszłości. Wiele osób mówi: "Ach, to jest Polak, który pomaga Ukraińcom!". Zawsze odpowiadam: "Nie pomagam Ukraińcom ani Polakom. Pomagam ludziom".
NŻ: Czy pomoc, którą przynosicie, wystarczy dla wszystkich?
DD: Podczas naszej podróży 26 listopada do punktu kontrolnego Dorohusk-Yahodyn przejechaliśmy obok całej kolejki. Każdy, kto do nas przychodził i chciał skorzystać z pomocy, otrzymywał ją. Starczyło dla wszystkich. I bardzo mnie to ucieszyło. Tym razem jednak mieliśmy aż cztery samochody z pomocą. W rozmowie z kierowcami pojawił się kolejny problem: brak internetu i słaba komunikacja mobilna. Bycie odciętym od świata jest bardzo trudne. Kierowcy nie mogą nawet rozmawiać ze swoimi bliskimi. I tu niestety nie możemy pomóc.
NŻ: Skąd bierzecie pieniądze na zakup niezbędnych towarów dla kierowców?
DD: Ogłosiłem zbiórkę pieniędzy w mediach społecznościowych. I ludzie zaczęli się dorzucać. Jak się okazało, 80% stanowili Ukraińcy mieszkający w Polsce. Teraz mamy 36 tys. zł na pomoc. Na początku myślałem, że wszystko mogę zrobić sam – wezmę przyczepę, wsiądę za kierownicę samochodu i pojadę. Jednak natychmiast podeszło do mnie dwóch Ukraińców i zaoferowało swoją pomoc. I na pierwszą wycieczkę pojechaliśmy razem Jeden z nich był lekarzem. I to było świetne, bo wśród zablokowanych kierowców było wielu z bólem gardła, katarem i problemami żołądkowymi. Oczywiście, ich stan jest konsekwencją warunków, w jakich są zmuszeni przebywać. Wokół pola. Jeden sklep znajduje się tylko w pobliżu granicy. Warunki sanitarne są okropne. Nie ma gdzie się umyć, toalet jest niewiele – niektóre są w odległości kilometra od siebie. Dieta jest niezbilansowana. Oczywiście wszystko to wpływa na stan zdrowia.
NŻ: Ile pieniędzy już wydaliście na pomoc?
DD: Na dziś nasze koszty wynoszą około 20 tys. zł. Razem mamy 36 tysięcy. Następnym razem dostarczymy pomoc w przyszłym tygodniu (po 4 grudnia). Nie wiem jeszcze, czy pojadę sam, czy poproszę wolontariuszy, którzy zgłosili się do pomocy.
NŻ: Ilu wolontariuszy Ci pomaga?
DD: W sumie jest ich pięciu – czterech Ukraińców, którzy zgłosili się do pomocy, i mój polski przyjaciel, przedsiębiorca z Katowic. Razem ze mną pomaga sierocińcom w Ukrainie. Koleżanka pomogła mi kupić przyczepę, przelewa dużo pieniędzy. Jestem jej za to bardzo wdzięczny.
NŻ: Dawid, jak często jeździsz na granicę?
DD: Mieszkam pod Warszawą, czyli około 300 kilometrów od granicy. Dlatego jeżdżę raz w tygodniu. Przekraczam granicę, najpierw jadę do polskich kierowców, którzy są po stronie ukraińskiej, potem wracam do Polski i rozdaję pomoc ukraińskim kierowcom.
NŻ: Jak wygląda sytuacja z polskimi kierowcami po stronie ukraińskiej? Ilu ich jest? O czym oni mówią?
DD: Jadę tylko na punkt kontrolny Dorohusk-Jahodyn. Polscy kierowcy na terytorium Ukrainy mają znacznie lepsze warunki niż ukraińscy kierowcy na terytorium Polski. Chociaż, oczywiście, stanie w kolejce przez tak długi czas jest niewygodne. Polskie ciężarówki nie stoją w polu, a to jest najważniejsze. Jest tam duży parking, na którym faktycznie się zatrzymali. Teren jest strzeżony. Stamtąd do granicy ustawia się kolejka – może nawet kilometr. W pobliżu znajdują się sklepy i bary. Mają Internet. Normalne toalety. Warunków po prostu nie da się porównać. Kiedy tam pojechaliśmy, okazało się, że nikt tak naprawdę nie potrzebuje naszej pomocy.
NŻ: Każdy człowiek ma swoją własną historię. Który z nich zrobił na Tobie największe wrażenie?
DD: Historia każdego kierowcy sprowadza się do jednego: każdy chce jak najszybciej wrócić do domu i do normalnych warunków życia. Nie rozmawialiśmy z nimi o sprawach osobistych. Więcej o ich potrzebach. Dla mnie to trochę tragiczna historia, kiedy w XXI wieku ludzie marzą o prysznicu i powrocie do domu. W Polsce niby mamy demokrację, Konstytucja gwarantuje godność każdemu, a tu co widzimy?
NŻ: Co chcą osiągnąć polscy kierowcy, którzy popierają blokadę?
DD: Kiedy dostarczałem pomoc, ciekawie było rozmawiać z tymi, którzy blokują granicę. Rozpoznali mnie — dzięki mojemu TikTokowi. Na początku nie chcieli ze mną rozmawiać. Później jednak dali się zaprosić na kawę. Pierwszym argumentem jest to, że polscy kierowcy po ukraińskiej stronie również czekają w kolejkach. Drugim, że Ukraińcy podróżują do Europy na korzystniejszych warunkach. Uważam, że ten rynek powinien być kontrolowany, a ceny wyrównane, aby każdy miał równe szanse. Ale o tym powinni decydować politycy na poziomie krajowym. Oczywiście blokada ta wpłynie na zaopatrzenie Ukrainy, która potrzebuje stałych dostaw (pomoc humanitarna, leki, żywność, paliwo), zwłaszcza w czasie wojny. Ukraińskie szlaki morskie są teraz odcięte i oczywiście nic nie przejdzie przez Białoruś i Rosję. Albo Polska, Węgry, albo Słowacja pozostaną. Władze węgierskie, jak państwo wiedzą, nie są zbyt przychylne Ukrainie. A teraz Słowacy mają też antyukraińskiego premiera Roberta Fico.
NJ: Dlaczego, Pana zdaniem, polskie władze reagują tak wolno [w momencie nagrywania wywiadu okazało się, że minister infrastruktury RP Andrzej Adamczyk wysłał list do swojego ukraińskiego odpowiednika Ołeksandra Kubrakowa i wezwał do spełnienia żądań polskich protestujących. – red.]?
DD: Polskie władze mają teraz inne problemy, przede wszystkim z utworzeniem nowego rządu. Zagraniczne media piszą, że rząd Morawieckiego jest rządem "zombie", bo wkrótce odejdzie. Ci politycy nie znaleźli zaufania wśród ludzi. Opozycja okazała się silniejsza. "Konfederacja" stojąca za blokadą to populistyczna siła polityczna. Jej przedstawiciele wykorzystują fakt, że zwykli ludzie potrzebują pomocy. Demonstracyjnie krzyczą: "Patrzcie, pomagamy przedsiębiorcom!", "Patrzcie, Ukraińcy, odbierają polskim przedsiębiorcom możliwość zarabiania". Wiadomo, że Konfederacja jest partią o poglądach antyukraińskich. Ich głos nie jest głosem wszystkich Polaków. Niewiele jest osób, które wspierają ich działania. Blokada granicy ma pomóc Rosji. Im dłużej trwa, tym więcej szampana odkorkowuje się w Moskwie. Swoją drogą, podczas rozmowy z kierowcami, niektórzy mówili mi: "Słuchaj Dawid, wśród polskich protestujących są przedsiębiorcy, którzy w większości pojechali do Rosji. A ja kiedyś dla nich pracowałem. Mieli tam swoje interesy. W tej chwili nie pracuję dla nich, ponieważ nie płacą za swoją pracę".
NJ: Jak udaje Ci się łączyć pracę z wolontariatem?
DD: Byłem przedsiębiorcą, ale postanowiłem zmienić swoje życie. Teraz studiuję prawo, na 4 roku pracuję w kancelarii adwokackiej. Mam troje dzieci. Muszę przyznać, że nie jest łatwo pogodzić rodzinę, pracę i wolontariat. W tej chwili zastanawiam się nad stworzeniem jakiegoś fundamentu, który by to ułatwił.
NŻ: Jak myślisz, kiedy skończy się blokada granicy?
DD: Mam nadzieję, że Unia Europejska odpowie na tę blokadę. Bo niestety, dopóki nie powstanie nowy polski rząd, nie ma szans na rozwiązanie tej kwestii. Politycy muszą usiąść do stołu negocjacyjnego i w końcu znaleźć kompromis.
Prezenterka, dziennikarka, autor wielu głośnych artykułów śledczych, które wadziły do zmian w samorządności. Chodzi również o turystykę, naukę i zasoby. Prowadziła autorskie projekty w telewizji UTR, pracowała jako korespondent, a przez ponad 12 lat w telewizji ICTV. Podczas swojej pracy odkrył ponad 50 kraów. Ale doskonałe jest opowiadanie historii i analizy uszkodzeń. Pracowała som wykładowca w Wydziale Dziennika Międzynarodowego w Państwowej Akademii Nauk. Obecnie jest doktorantką w ramach dziennikarstwa międzynarodowego: praca nad tematyką polskich mediów relacji w kontekście wojny rosyjsko-ukraińskiej.
Zostań naszym Patronem
Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.
