Exclusive
20
min

Huśtaj się, huśtaj, huśtaweczko… Życie między otchłanią rozpaczy i uniesienia

Kiedy wydaje się, że nie ma już dokąd w górę, że nie ma już dokąd w dół, zawsze znajdzie się coś, co wzniesie cię jeszcze wyżej i zrzuci cię jeszcze głębiej

Tatusia Bo

Życie na huśtawce emocji. Rysunek: Magdalena Danaj

No items found.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.

Dołącz

Kiedy byłam dzieckiem, uwielbiałam bujać się na huśtawce. Siadasz i "huśtasz się" - lecisz do nieba, "huśtasz się" - wracasz na ziemię. Moja przyjaciółka wiedziała, jak "zakręcić słońcem" na huśtawce, czyli tak ją rozbujać, żeby wykonała pełny obrót. Larysa mogła to robić dziesiątki razy z rzędu. Próbowałam powtórzyć tę sztuczkę, ale nie wychodziło, bo byłam ostrożna.

A teraz mam 43 lata. Cześć, jestem Tatusia, mam 43 lata. Mieszkam w Kijowie. To stolica kraju, który jest w stanie wojny od 10 lat. I codziennie obracam to pieprzone słońce. Czasami nawet sto razy dziennie. Niestety, nie dosłownie.

Mówię teraz o moim stanie emocjonalnym. Tak, tak... Mówię o huśtawce emocjonalnej. Kiedyś czytałam o tej koncepcji i brzmiała ona mniej więcej tak: "dzisiaj jest dobrze, jesteś wniebowzięta, a jutro lecisz w otchłań przygnębienia". KŁAMSTWO.

Nie dzisiaj! Nie jutro! Słońce czasami udaje się obrócić w ciągu godziny.

Na przykład budzisz się po eksplozji. Tak, niestety, powszechną praktyką jest przesypianie alarmu przeciwlotniczego. Bo minuty i godziny snu są bezcenne, a rano po alarmie nikt nie odwołuje pracy, szkoły, przedszkola. Więc telefon mówi: "Uwaga, alarm przeciwlotniczy" około 5 rano, a ty go wyłączasz nawet nie wstając i wracasz do snu. A potem "BABABAH". Budzisz się już z dziećmi w łazience (mamy tam schron, a raczej iluzję schronu, jak ikonki na zatyczkach pasów bezpieczeństwa, jak dziecięce "cyk-cyk, jestem w domku"). I tak liczysz eksplozje, próbujesz ze słuchu zrozumieć, gdzie dokładnie wybuchło i jak daleko od ciebie (czasem nawet udaje ci się zgadnąć), przekazujesz pomoc wszystkim, kogo znasz, mimo że sama jej potrzebujesz, i patrzysz, jak oni przekazują ci pomoc z takim samym przerażeniem. I w tym momencie czujesz się, jakbyś leciała na huśtawce w górę przez przypływ adrenaliny, z grającym w twojej głowie "We're Gonna Kill You All" Surface Tension. A potem pojawiają się pierwsze wiadomości. Bez adresów. "Odłamki pocisku spadły na wieżowiec mieszkalny w dzielnicy Szewczenkiwska, pracują ratownicy" - i twoja huśtawka leci w dół z niesamowitą prędkością. Tak szybko, że zapiera ci dech w piersiach, tak szybko, że zapominasz oddychać. Mózg wyrzuca ci wszystkich przyjaciół i znajomych z dzielnicy Szewczenkiwska, ich dzieci, koty, psy, papużki. I boisz się do nich napisać, bo wydaje się, że w tym momencie emocjonalnego dna czyjeś zrujnowane mieszkanie, czyjeś obrażenia, czyjeś zagubione koty, czyjaś nieodczytana wiadomość - urwą twoją huśtawkę do diabła.

Oddychasz. Znowu oddychasz. Nie możesz płakać. Matka, która płacze podczas alarmów i eksplozji, przeraża dzieci bardziej niż "Kindżał" [rodzaj rosyjskiej rakiety - red.] lecący w kierunku Kijowa.

"Cześć. Jak się masz? Wszystko w porządku?" - piszą chłopaki z frontu, a emocjonalna huśtawka znów cię unosi.

"Wszystko w porządku - odpowiadam - obrona powietrzna zadziałała bosko. Trochę się baliśmy, ale wszystko jest w porządku. Martwicie się, że pocisk trafi w wolontariuszkę i nikt nie wyśle wam czekoladki?"

Wrzucają ci filmik z trafionym czołgiem i twoja huśtawka unosi cię ku słońcu. "Na materiałach wybuchowych dla następnego czołgu napiszcie ode mnie: 'dzień dobry, suki'”. I na tym szczycie słońca jestem pełna zimnej wściekłości i pełnego determinacji gniewu, gotowa uratować świat. Jestem wszechmocna. Jestem cool. Jestem potężną kobietą. Mogę zrobić wszystko.

23 stycznia 2024 r. Rosjanie po raz kolejny ostrzelali cywilów. Tego dnia zginęło 10 osób, w tym 8-letnia dziewczynka. Zdjęcie: Telegram / Oleg Syniehubow

"Znaleźli ciało dziewczynki... 8 lat..."

Patrzysz na swoje dzieci w wannie, pod kołdrą, jedzące ciastka. W wieku 8 lat Nadia prosiła mnie: "Mamo, pocałuj mój smutek" i kładła tył głowy, który miał tak wyjątkowy, tak pożądany, najlepszy zapach na świecie. Kiedy miała 8 lat, uczyłyśmy się w domu matematyki, bo był COVID, a ja z jakiegoś powodu się kłóciłam. Dlaczego się wtedy kłóciłam, głupia? Czy ta pieprzona matematyka była tego warta?

- Nadieńka, kocham cię. Zapamiętaj to na zawsze.

- Mamo, płaczesz?

- Nie, ziewam tylko.

I miotasz się już tam na dole, w kierunku przeciwnym do słońca, żeby dać radę.

"Odwołanie alarmu przeciwlotniczego".

8 stycznia rosyjska armia ostrzelała Krzywy Róg. Zdj.: Telegram / Serhij Łysak

Wiadomości. Zdjęcie. Odłamek pocisku  spadł w Dnieprze.... Znajomy dom... W Krzywym Rogu przyleciał pocisk... Trafienie w Charkowie... Żołnierz zginął na froncie... Kobieta szuka dwóch kotów, które przybiegają na "kici, kici". Pies nie żyje. Szukają ludzi, ciał ludzi, fragmentów ludzi, fragmentów domów, z których zwisają fragmenty losów i czyjegoś nigdy więcej. I ludzi, których imion nie wymienia się w wiadomościach, bo to obciąża nagłówki i leady. Ludzi, których imiona powinny być słyszane na świecie, nigdy więcej. I z tej otchłani można mentalnie porozmawiać z polskim rolnikiem, politykiem z Teksasu, niemieckim urzędnikiem, włoską gwiazdą filmową o tym, że ta wojna ma imiona, setki tysięcy imion. Setki tysięcy zrujnowanych światów. Miliony głosów. W pewnym momencie ta wojna reaguje na "kici kici", płacze, patrzy jak dom, komfort, osobiste schronienie, ze wszystkimi porysowanymi ulubionymi kubkami, zdjęciami dziadków, jak skalpelem, zostaje przecięte na pół. A świat patrzy ze zdumieniem na wnętrze ich życia. I myśli... o czymś swoim…

"Drony przyjechały. Zaczną pracować jutro. Dziękujemy. Witalijowi urodziło się dziecko, więc zdecydowaliśmy, że drony będą prezentem dla jego synka". A huśtawka nie wie, czy lecieć w górę, czy jeszcze bardziej w dół.

Nasza emocjonalna huśtawka nie ma dna. Tak jak nie ma szczytu. Kiedy wydaje się, że nie ma już dokąd w górę, że nie ma już dokąd w dół, zawsze znajdzie się coś, co wzniesie cię jeszcze wyżej i zrzuci cię jeszcze głębiej.

To nieprofesjonalny tekst z milionem wielokropków. Ale tak właśnie żyjemy pomiędzy wielokropkami. To nasza huśtawka między emocjami. Dobro jest wielokropkiem, zło jest wielokropkiem. Walczyć i kropka! Bo kiedy walczysz, kiedy bujasz tę pieprzoną huśtawkę własnych emocji, żyjesz.

No items found.
Р Е К Л А М А
Dołącz do newslettera
Thank you! Your submission has been received!
Oops! Something went wrong while submitting the form.

Tatusya Bo (Tetiana Komlyk) jest blogerką, autorką książek dla dzieci, wolontariuszką, dyrektorką wykonawczą Fundacji Charytatywnej „Ukraińska Fundacja „Mriya". Z wykształcenia jest reżyserką wydarzeń teatralnych oraz nauczycielką języka i literatury ukraińskiej. Pracowała jako korespondentka, redaktorka, scenarzystka. Mama dwójki zabawnych dzieci.

Zostań naszym Patronem

Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie. Nawet mały wkład się liczy.

Dołącz
World Press Photo 2025 скандал

Wybuchła burza komentarzy po ogłoszeniu tegorocznych zwycięskich fotografii w konkursie World Press Photo. W jednej kategorii bowiem znalazł się oprawca i ofiara.
Na pierwszym zdjęciu, autorstwa Floriana Bachmeiera, jest sześcioletnia Anhelina, uchodźczyni z jednej z przyfrontowych wiosek niedaleko Kupiańska. Dziewczynka  ma traumę spowodowaną wojną i cierpi na ataki paniki. Autor zdjęcia uwiecznił ją kilka chwil właśnie po takim ataku, który mógł być wywołały kolejnym rosyjskim bombardowaniem.

Ranny rosyjski żołnierz, który odniósł obrażenia w pobliżu miasta Bachmut, leży w szpitalu polowym urządzonym w podziemnej winnicy. Później amputowano mu lewą nogę i rękę. Donbas, Ukraina, 22 stycznia 2024 r. Zdjęcie: Nanna Heitmann/Magnum Photos, dla The New York Times / World Press Photo

Drugie zdjęcie przedstawia rosyjski punkt stabilizacyjny, znajdujący się w podziemnej winiarni niedaleko okupowanego przez Rosję Bachmutu. Żołnierz ze zdjęcia został wcielony do armii wspieranej przez Rosję separatystycznej “Donieckiej Republiki Ludowej” dwa dni przed początkiem pełnowymiarowej inwazji. Gdzieś na polu boju, na terenach okupowanych przez Rosję, mężczyzna stracił rękę i nogę. 

Agresor i zaatakowany to nie są takie same ofiary wojny

Z jakiegoś powodu uznano, że oba te zdjęcia można połączyć w jednym konkursie, w jednej, europejskiej kategorii. Że można postawić znak równości pomiędzy ofiarą, a oprawcą. Pokazać małe dziecko ze zniszczoną psychiką i tego, kto tę psychikę niszczy. Poprzez stylizację i symbolikę (nawiązanie do piety, zdjęcia Chrystusa z krzyża) stworzyć wrażenie, że obie osoby są ofiarami tej wojny, i obu stronom należy współczuć. Tymczasem to kolejny przykład normalizacji rosyjskich zbrodni, które, na rozkaz Putina, popełniane są w Ukrainie codziennie - zarówno na żołnierzach, jak i na ludności cywilnej. 

Świat powoli daje przyzwolenie na udział rosyjskich artystów w życiu kulturalnym świata. Występy muzyków, rozgrywki sportowe, oscarowe filmy, udział w światowych konferencjach i debatach. A teraz, w prestiżowym konkursie fotografii prasowej, znalazł się rosyjski żołnierz. Leży w winiarni, prawdopodobniej tej, w jakiej produkowano słynne ukraińskie wino, lubiane na całym świecie, a która została zrównana z ziemią przez rosyjską artylerię. Jego cierpienie wzbudza współczucie. I zapominamy, kto jest tu agresorem.

Wiele osób, po wyzwoleniu z okupacji Buczy, mówiło: tego świat przecież Rosji nie wybaczy.

A później były odkryte masowe groby w lesie w Iziumie, żółta kuchnia w przepołowionym rosyjską rakietą bloku mieszkalnym w Dnipro, czy zasypywanie ukraińskich żołnierzy zakazaną przez Konwencję Genewską bronią fosforową. Dziś potężne bomby lotnicze, spadające na centrum Zaporoża, na nikim nie robią już wrażenia. Nocne ataki Szahedów na ukraińskie miasta traktowane są w kategorii kolejnego już “newsa z wojny”, która jest gdzieś daleko i nas przecież nie dotyczy. Tej nocy znowu zginęli niewinni ludzie. 

A jurorzy konkursu World Press Photo stawiają znak równości między ofiarami i agresorami, idąc w sukurs rosyjskiej propagandzie.

Zmienia dyskurs społeczny, uczłowiecza działania nieludzi, którzy bezwstydnie i systematycznie, każdego dnia i nocy, mordują takie sześciolatki jak Anhelina, ich matki i ojców. 

20
хв

Agresor i zaatakowany to nie są takie same ofiary wojny

Aldona Hartwińska

Wiadomość o wycofaniu się USA z Międzynarodowego Centrum Badania Zbrodni Agresji przeciwko Ukrainie, w skład którego wchodzili prokuratorzy zbierający wstępne dowody zbrodni popełnionych przez Rosjan, spadła jak grom z jasnego nieba. Rzeczniczka Białego Domu Caroline Leavitt w nieśmiałym komentarzu stwierdziła, że… nic o tej decyzji nie słyszała.

Tak czy inaczej, wpisuje się to w logikę przedłużającego się miesiąca miodowego administracji Donalda Trumpa z Władimirem Putinem. 47. prezydent USA wręcz pali się do zawarcia umowy z rosyjskim dyktatorem. Tak bardzo, że gotów jest przymknąć oko na fakt, że kwestie Ukrainy, irańskiego programu nuklearnego czy współpracy w zakresie syberyjskich minerałów będzie musiał załatwiać z prawdziwym zbrodniarzem wojennym.

Ciała cywilów na ulicy Jabłońskiej w Buczy. Zdjęcie: RONALDO SCHEMIDT/AFP/East News

Kiedy chodzi o okupantów z Federacji Rosyjskiej, nie wierzę w przyzwoite sądy. Wierzę w likwidację. Przemyślaną i podstępną. W grudniu ubiegłego roku Ukraińcy odczuli pewną satysfakcję po tym jak w Moskwie zlikwidowano Igora Kiryłowa, generała, który wydał rozkaz użycia broni chemicznej przeciwko ukraińskim żołnierzom. Kiedy opuszczał swój dom, w pobliżu wejścia eksplodowała hulajnoga.

„Urzędnik był odpowiedzialny za użycie broni chemicznej na wschodnim i południowym froncie Ukrainy. Z powodu rozkazu Kiriłłowa od początku wojny na pełną skalę odnotowano ponad 4800 przypadków użycia amunicji chemicznej przez wroga” – napisała Służba Bezpieczeństwa Ukrainy w jego nekrologu.

To na jego rozkaz okupanci zrzucali z dronów na punkty obrony Ukraińców amunicję z substancjami toksycznymi. Wielu żołnierzy trafiło do szpitala z poważnymi oparzeniami błon śluzowych i dróg oddechowych.

Likwidacja Kiryłowa była ciosem dla Putina znacznie cięższym niż zaoczne procesy, gdziekolwiek by one się nie odbywały

To po raz kolejny potwierdza, że to Rosjanie powinni bać się Ukraińców, Polaków, Litwinów – i wszystkich innych, w stronę których zwrócą swoje oczy i łapy – wszędzie. Na lądzie, na morzu czy w barach z alkoholem w pięciogwiazdkowych tureckich hotelach.

Polityczny stawka działań prezydenta Trumpa jest jasna. Jeśli zamierza odbywać zwycięskie spotkania z przywódcami Rosji, Iranu i Korei Północnej, z pewnością nie chce, aby zostali uznani za zbrodniarzy wojennych. W przeciwnym razie nie mógłby ściskać ich dłoni.

W otwartych źródłach można znaleźć informacje o tym, za co Stany Zjednoczone były odpowiedzialne w grupie, z której się wycofały: zapewniały pomoc logistyczną i pomagały naszym prokuratorom. Ale większość pracy spoczywa na ukraińskich ekspertach, których jest bardzo niewielu i którzy oprócz zbrodni wojennych badają też sprawy cywilne.

Jaki jest zakres tej pracy? Od początku inwazji na terytorium Ukrainy odnotowano ponad 150 000 rosyjskich zbrodni wojennych

Wszystkie te przypadki muszą zostać przynajmniej wniesione do jakiegoś sądu, by krewni torturowanych i zamordowanych otrzymali odszkodowanie i moralną satysfakcję. Pamiątkowy krzyż i drewniana kapliczka nie powinny być jedynymi śladami po ludobójstwie.

Dodajmy do tego jeszcze kilka nieprzyjemnych decyzji Stanów Zjednoczonych, które mogą tylko utwierdzić dyktatorów w przekonaniu, że „kto silny, ten ma rację”. Zaczęło się w lutym, gdy przedstawiciele USA na spotkaniu Core Group – krajów przygotowujących międzynarodowy trybunał dla Putina za jego zbrodnie wojenne w Ukrainie – odmówili nazwania Rosji „agresorem”. Co więcej, Waszyngton znienacka odmówił podpisania się pod oświadczeniem ONZ wspierającym integralność terytorialną Ukrainy i żądającym od Moskwy wycofania wojsk z okupowanych terytoriów.

Administracja Trumpa odmówiła też podpisania komunikatu G7 nazywającego Rosję „agresorem” w wojnie z Ukrainą z okazji trzeciej rocznicy wojny, przypadającej 24 lutego 2025 r.

„Europejscy urzędnicy obawiają się, że pochlebstwa pana Trumpa dla Putina mogą doprowadzić do tego, że rosyjski dyktator zostanie oszczędzony przed konsekwencjami swojej inwazji w ramach jakiegokolwiek porozumienia pokojowego” – napisała brytyjska gazeta „The Telegraph”.

Ostatnio na światło dzienne wypłynęła też inna sprawa. Otóż 43-letnia prokuratorka Jessica Aber, która prowadziła śledztwo w sprawie rosyjskich zbrodni wojennych, została znaleziona martwa w swoim domu. Przed dojściem Trumpa do władzy była członkinią zespołu Departamentu Sprawiedliwości USA badającego zbrodnie wojenne Rosji w Ukrainie. Prowadziła też przeciwko Rosjanom szereg dochodzeń w sprawie cyberprzestępczości i prania pieniędzy.

Gdy świadkowie zbrodni wojennych umierają, a uprowadzone dzieci są poddawane przez Rosję praniu mózgu, niezwykle trudno zebrać informacje o zbrodniach wojennych. A każdy stracony dzień to szansa dla zbrodniarzy na uniknięcie odpowiedzialności, wygodne życie i zdobywanie nowych doświadczeń dla kolejnych aktów ludobójstwa w przyszłych wojnach.

Ratownicy podczas ekshumacji w rejonie Iziumu. Fot: Evgeniy Maloletka/Associated Press/East News

Może się zdarzyć, że po jakimś czasie, gdy rozmowy pokojowe zakończą się fiaskiem, USA zmienią swoje nastawienie do Putina i Rosji. Jeśli jednak Waszyngton wycofuje się gdzieś z gry, oznacza to tylko jedno: kraje europejskie muszą być bardziej aktywne i twarde. Bo rosyjscy „bohaterowie” tzw. specjalnej operacji wojskowej, którzy dziś publikują filmiki pokazujące zabijanie ukraińskich jeńców na Donbasie, jutro mogą nadawać gdzieś z nadbałtyckich lasów.

Projekt jest współfinansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu „Wspieraj Ukrainę”, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji

20
хв

Nie będzie Norymbergi dla rosyjskich zbrodniarzy?

Marina Daniluk-Jarmolajewa

Możesz być zainteresowany...

Ексклюзив
20
хв

Bilet do pułapki. John Bolton o negocjacjach z Rosją i ich konsekwencjach dla Ukrainy

Ексклюзив
20
хв

O czym rozmawiała "koalicja chętnych" w Paryżu. Najważniejsze wnioski

Ексклюзив
20
хв

Nie będzie Norymbergi dla rosyjskich zbrodniarzy?

Skontaktuj się z redakcją

Jesteśmy tutaj, aby słuchać i współpracować z naszą społecznością. Napisz do nas jeśli masz jakieś pytania, sugestie lub ciekawe pomysły na artykuły.

Napisz do nas
Article in progress