Exclusive
20
min

Klucz do porażki Rosji? Odbicie Krymu

Wojna z Rosją zakończy się na południu. Dlaczego półwysep zajęty w 2014 r. jest cierniem w sercu państwa – agresora?

Marina Daniluk-Jarmolajewa

Guardian donosi, że przygotowywany jest trzeci atak na Most Kerczeński. Fot: Anatolii Stepanov / AFP/East News

No items found.

Wesprzyj Sestry

Nawet mały wkład w prawdziwe dziennikarstwo pomaga demokracji przetrwać. Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie ludzi walczących o wolność!

Wpłać dotację

W nocy 24 marca 2024 r. jednocześnie zaatakowano główną bazę Floty Czarnomorskiej w Sewastopolu, magazyn ropy naftowej w Hwardijśke i magazyn w mieście Dżankoj.

Połączony atak ukraińskich sił obronnych nie tylko podniósł morale, nadwątlone po odwrocie z Awdijiwki i dymisji głównodowodzącego ukraińskich sił zbrojnych Walerija Załużnego. Coś co jeszcze niedawno mogło to być tylko marzeniem, dziś jest faktem: ukraińskie siły zbrojne i Służba Bezpieczeństwa Ukrainy mogą przeprowadzać takie operacje nawet przy użyciu radzieckich samolotów, które są obsługiwane przez naszych emerytowanych techników lotniczych.

Zniszczenie magazynu ropy w Hwardijśke oznacza pozbawienie sąsiedniego lotniska paliwa, a tym samym ochronę Chersonia, Odessy i Mikołajowa przed bombami kierowanymi i uderzeniami rakietowymii

Uderzenie w główną rosyjską bazę na Krymie oznacza zniweczenie ambicji Federacji Rosyjskiej, by stać się regionalnym supermocarstwem, które zamienia Morze Czarne w swój wewnętrzny staw.

Jak domek z kart

Zniszczenie ważnych wojskowych obiektów dowodzi słabości Rosji – bez względu na to, jak bardzo stara się ona pokazać, że jej obecność na Krymie jest poważna i trwała. Rosji, która dysponując na Morzu Czarnym silną bazą, jest w stanie trzymać w ryzach sąsiadów z NATO: Turcję i Rumunię.

Warto zauważyć, że na Telegramie strona rosyjska i jej dowódcy wojskowi unikają komentowania swoich porażek na Krymie, jak tylko mogą. Bagatelizują siłę uderzenia i piszą, że nie było żadnych ofiar – lub że zginął tylko jeden rosyjski żołnierz, i to przez przypadek.

Rosyjski reżim wygrał ostatnie wybory i umocnił się dzięki hasłu z 2014 roku: „Krym jest nasz! Krym wraca do Rosji”. Utrata tego, co Kreml sprzedawał propagandowo jako największe osiągnięcie inwazji na Ukrainę, oznaczałoby przyznanie, że skradziony Krym wcale nie stał się absolutnym rosyjskim monolitem (a tak go przedstawiano), a tamtejsza wzorcowa baza wojenna Rosjan po pierwszym, lekkim dmuchnięciu rozpada się jak domek z kart.

Krym nie wierzy łzom

Strona ukraińska będzie nadal atakować Krym. Po pierwsze – choćby dlatego, że Ukraińcy w każdym wieku, bez względu na płeć i poglądy polityczne uwielbiają ten legendarny już filmik z zapłakaną Rosjanką uciekającą z Ałuszty. Kobieta rozpacza, bo nie chce opuszczać Krymu, gdzie wszystko było takie fajne.

Po drugie, bo nieskończenie satysfakcjonujące są zapowiedzi szefa Służby Bezpieczeństwa Ukrainy Wasyla Maliuka na 2024 r. dotyczące szeregu operacji specjalnych służb specjalnych, które boleśnie uderzą we wroga na Krymie. SBU przygotowuje do tej operacji 35 morskich dronów Sea Baby, kupionych ze składek Ukraińców. Sea Baby to całkowicie ukraiński projekt, który sprawdził się w niszczeniu statków rosyjskiej Floty Czarnomorskiej.

Zniszczony rosyjski statek. Zdjęcie: GUR
Wasilij Maliuk zasugerował, że drony morskie mogą ponownie uderzyć w Most Kerczeński. Zauważył też, że obecnie Rosjanie nie wykorzystują już Mostu Kerczeńskiego do dostarczania broni i amunicji

„Przed naszymi udanymi atakami codziennie przejeżdżało przez niego od 42 do 46 pociągów przewożących broń i amunicję. Dziś jest to od czterech do pięciu pociągów dziennie. Cztery z nich to pociągi pasażerskie, a jeden przewozi towary konsumpcyjne” – powiedział Maliuk w wywiadzie dla ICTV Fakty.

Skopać tyłki Rosjanom

Co ciekawe, ta retoryka szefa SBU jest zgodna z oceną przyjaciela Ukrainy, byłego premiera Wielkiej Brytanii Borisa Johnsona. „Wcześniej wszyscy myśleli, że Putin nigdy nie odda Krymu. Wiesz, to nie jest tego warte. Zamiast tego wszyscy myśleli: spróbujmy pomóc Ukrainie odzyskać most lądowy. Ale teraz myślę, że ludzie mówią sobie: po pierwsze, to jest możliwe! Odzyskanie Krymu jest możliwe!” – powiedział Johnson w wywiadzie dla „Europejskiej Prawdy”.

Według niego „Putin jest bardzo wrażliwy na Krymie”. A jeśli dodasz do Sił Zbrojnych więcej pocisków dalekiego zasięgu i HIMARS, ATACMS i Storm Shadow, to na okupowanym półwyspie otworzą się bardzo interesujące perspektywy
Następstwa eksplozji na moście Kerczeńskim. 8 października 2022 r. Zdjęcie: Wojskowy

Według Johnsona „Putin jest na Krymie bardzo bezbronny”. A jeśli Ukraina dostanie więcej rakiet dalekiego zasięgu i HIMARS, ATACMS i Storm Shadow, to „Krym będzie miał bardzo interesujące perspektywy”

Warto zauważyć, że jeszcze przed rozpoczęciem inwazji na pełną skalę brytyjski sekretarz obrony Ben Wallace spotkał się ze swoim rosyjskim odpowiednikiem Siergiejem Szojgu. I obiecał „skopać tyłek rosyjskiej armii”, tak jak zrobiła to Gwardia Szkocka podczas wojny krymskiej w 1853 roku. Szojgu, który nie jest zbyt zainteresowany historią, nie zrozumiał, co brytyjski urzędnik miał na myśli.

Fałszywa chwała Sewastopola

Zniszczenie rosyjskiej floty na Morzu Czarnym i uszkodzenie infrastruktury wojskowej na Krymie może być silną kartą przetargową dla Ukrainy przy stole przyszłych negocjacji z Rosją w celu zakończenia wojny. Byłby to też sposób na wypchnięcie okupanta z rejonu Morza Czarnego i zapewnienie pokoju nie tylko Ukrainie, ale także naszym sąsiadom, którym mogłyby zagrażać pociski Floty Czarnomorskiej.

Współczesna Rosja długo i starannie budowała sobie wizerunek niezwyciężonej potęgi morskiej. Przez ostatnie dziesięć lat kremlowscy propagandyści chwalili się szybką operacją zdobycia Krymu i zbudowaniem tam dużej bazy wojskowej

Ostatnie uderzenia ukraińskich sił obronnych pokazują, że dzisiejsza Rosja i jej armia to kolos na glinianych nogach. Naszym zadaniem jest powalenie tego kolosa, by nie zaszkodził już nikomu.

Oficjalni rzecznicy Rosji, tacy jak Dmitrij Pieskow czy Igor Konaszenkow, wstydzą się komentować porażki wojskowe na Krymie i udają, że nic się nie stało. To tylko pogłębia przygnębienie tych, którzy czekali na Rosję na półwyspie i przyjechali tam do pracy z zacofanych regionów Federacji Rosyjskiej. Okazuje się bowiem, że Krym nie jest niezwyciężoną twierdzą, ale sfatygowanym sitem. A chwała Sewastopola i jego potęga była mitem.

Trzymać się Wschodu, ale uderzyć precyzyjnie w Krym – oto nowy plan Ukrainy, która weszła w ostatni etap obecnej wojny.
No items found.

Ukraińska dziennikarka, konsultant polityczny i medialny. Przez ponad 10 lat pracowała jako felietonistka parlamentarna. Pracuje zarówno z Censor.net, jak i Espresso. Jest autorem popularnych kanałów YouTube Censor.net i Showbiz. Specjalizuje się w polityce, ekonomii i technologiach medialnych.

Wesprzyj Sestry

Nawet mały wkład w prawdziwe dziennikarstwo pomaga demokracji przetrwać. Dołącz do nas i razem opowiemy światu inspirujące historie ludzi walczących o wolność!

Wpłać dotację

Rzecz w tym, że ostatnie kontrowersyjne wypowiedzi Donalda Trumpa czy Elona Muska mogą mieć uzasadnienie. Może w nich bowiem chodzić o podniesienie stawki i wysłanie przez USA sygnału – w świat, ale przede wszystkim do Chin. Tych Chin, które przez ostatnie pół wieku tuczyły się na amerykańskiej gospodarce, a teraz uważają, że USA powinny utracić pozycję hegemona na ich rzecz.

Takie zachowanie Chin i ich sojuszników z osi zła – Rosji, Iranu i KRLD – opiera się na idei, że wielkie mocarstwa powinny dzielić świat na strefy wpływów, narzucając swoją wolę mniejszym sąsiadom.

Jednak ten taniec można odtańczyć tylko we dwoje. A Ameryka jasno dała do zrozumienia, że na swoim podwórku, czyli na półkuli zachodniej, Pekinu nie chce

„The Wall Street Journal” (WSJ) twierdzi, że po zdecydowanym zwycięstwie Trumpa w wyborach Chiny coraz bardziej prężą muskuły. Przeprowadziły największe ćwiczenia morskie od dziesięcioleci, zwodowały największy na świecie amfibijny okręt wojenny, prawdopodobnie niszczyły podmorskie kable w Azji i Europie i zhakowały system amerykańskiego Departamentu Skarbu, wprowadziły cztery nowe modele samolotów wojskowych, po raz pierwszy przećwiczyły blokadę morską Wysp Japońskich i zintensyfikowały działania szpiegowskie na Zachodzie.

Xi Jinping i Donald Trump podczas spotkania w 2017 roku. Zdjęcie: AFP/EAST NEWS
Kiedy mieszkasz w Europie Wschodniej, wydaje ci się, że Amerykanie, domagając się kontroli nad Kanałem Panamskim, oszaleli

Nie należy jednak zapominać, że to Stany Zjednoczone zbudowały ten strategicznie ważny obiekt, by ułatwić szybszy i łatwiejszy handel z Azją i między swoimi wybrzeżami. Z istnienia kanału wynika również dla nich korzyść militarna: to najszybsza i najłatwiejsza trasa przemieszczania się okrętów wojennych z Atlantyku na Pacyfik – i na odwrót. W 1999 r. kanał został przekazany pod jurysdykcję Panamy i wszystko zostałoby po staremu, gdyby w 2014 r. Chińczycy nie zaczęli się nim niezdrowo interesować.

Najpierw zaczęli wdrażać inicjatywę „Pasa i Szlaku” Xi Jinpinga, a następnie zerwali stosunki z Tajwanem. Natomiast wobec Panamy zastosowali swoją klasyczną łapówkę: inwestycje w infrastrukturę w zamian za wpływy.

Obecnie dwa z pięciu kluczowych portów w strefie Kanału Panamskiego są własnością firm z Hongkongu. To oznacza, że Chińczycy mogą monitorować przepływ amerykańskich ładunków cywilnych i wojskowych

Podczas pierwszej kadencji Trumpa i czteroletniej kadencji Bidena Amerykanie zmusili władze Panamy do porzucenia niektórych chińskich projektów, ale i tak wpływy Chin w tym rejonie znacznie wzrosły. Pekin planował nawet budowę dużej ambasady nad brzegiem Kanału Panamskiego, tyle że pod naciskiem Waszyngtonu władze Panamy zablokowały tę inicjatywę.

Chiny wyraziły poparcie dla Panamy w kwestii kontroli nad Kanałem Panamskim. Zdjęcie: Shutterstock

Jeśli chodzi o Grenlandię, Stany Zjednoczone mają tam ten sam interes: zabezpieczenie swojego wschodniego wybrzeża przed Chinami. Chociaż kwestia „sprzedaży wyspy” tu i ówdzie wywołała konsternację czy wręcz oburzenie – ruch Trumpa miał pewien sens.

Amerykański serwis informacyjny Axios, powołując się na własne źródła, donosi, że „duński rząd chce uniknąć publicznego starcia z nową administracją USA” i w tej sprawie „wysłał kilka wiadomości”. W ten sposób duńskie władze dały jasno do zrozumienia, że wyspa nie jest na sprzedaż, lecz są gotowe przedyskutować każdą inną prośbę USA. Ameryka ma już bazę wojskową na Grenlandii i umowę z 1951 r. z Danią w sprawie ochrony wyspy, co ułatwia dyskusję na temat zwiększenia tam sił amerykańskich.

Według mediów duńscy urzędnicy oświadczyli już, że rozważają umożliwienie zwiększenia inwestycji w infrastrukturę wojskową na Grenlandii – oczywiście w porozumieniu z grenlandzkim rządem.

Dlaczego Waszyngton tak bardzo interesuje się Grenlandią? Otóż podczas zimnej wojny odgrywała ona strategiczną rolę w systemie obronnym NATO i USA, jako część systemu wczesnego wykrywania radzieckich okrętów podwodnych i rakiet balistycznych.

Chiny, których okręty podwodne są coraz częściej widziane są w pobliżu wyspy – kluczowej dla potencjalnego szlaku handlowego przez Arktykę – doskonale tę rolę rozumieją

WSJ pisze, że w ostatnich latach Pekin zwiększył swoją obecność gospodarczą w regionie, w szczególności poprzez inwestycje w górnictwo na Grenlandii. W 2018 r. Pentagon doprowadził do zablokowania sfinansowania przez Chiny trzech lotnisk na wyspie.

Kontrolowanie Grenlandii, kluczowej dla wszystkich arktycznych szlaków żeglugowych, w tym Polarnego Jedwabnego Szlaku Pekinu, pozwoliłoby Chinom transportować swoje towary przez Arktykę, z ominięciem wąskiego gardła morskiego w Kanale Sueskim i Cieśninie Malakka. Nie zapominajmy też, że Grenlandia posiada ogromne rezerwy metali ziem rzadkich, które Chiny chciałyby przejąć, by zyskać przewagę w wojnie handlowej i gospodarczej – a tym samym wygrać wyścig o zaawansowane technologie ze Stanami Zjednoczonymi.

W walce o nadzór nad dostępem do Arktyki rola Kanady jest bardzo ważna, bo mając szeroką strefę dostępu do Bieguna Północnego, mogłaby stać się strategicznym sojusznikiem Stanów Zjednoczonych w rywalizacji z Chinami oraz Rosją o kontrolę nad północnymi szlakami i zasobami

Kanada jest drugim co do wielkości partnerem handlowym Stanów Zjednoczonych, lecz pozostaje daleko w tyle pod względem wydatków na obronność – nie wydaje na nią nawet 2% swojego PKB. Dlatego by zmusić swojego sąsiada do działania, Trump uciekł się do agresywnej retoryki.

Amerykańscy analitycy z obu głównych partii uważają, że takie podejście może ożywić mało popularny w Kanadzie temat obronności przed październikowymi wyborami parlamentarnymi. Partia Justina Trudeau, która w ostatnich latach bardziej skupiała się choćby na kwestiach równości płci, może przegrać.

Czy jednak nieszablonowe podejście Trumpa do ważnych kwestii należy przyjąć z zadowoleniem? Zdecydowanie nie, choć, z drugiej strony, świat zachodni musi przeżyć jakiś rodzaj szoku, by wyleczyć się z populizmu. I musi wreszcie zająć się najpoważniejszymi kwestiami, jak ocena zagrożeń i przygotowanie swych armii do wojny.

Tak aby w ostatecznym rozrachunku Ukraina, a potem Polska i kraje bałtyckie – jedyne, które na co dzień zwalczają kłamstwo o „niezgłębionej rosyjskiej duszy” – nie były tymi, którzy za to wszystko zapłacą.

Świat stoi przed realnym wyborem: żyć w demokracji albo stać się pożywieniem dla Chin

Kiedy sekretarz generalny NATO Mark Rutte, bądź co bądź powściągliwy biurokrata, ostrzega Europejczyków, że albo przeznaczymy pieniądze na obronę, albo „będziemy musieli wziąć nasze podręczniki do języka rosyjskiego i udać się do Nowej Zelandii” – to jest to wymowne przypomnienie, że zło nie śpi. I na pewno nie ograniczy się do zniszczenia wiosek w ukraińskim Donbasie.

Projekt jest współfinansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu „Wspieraj Ukrainę”, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji

20
хв

Chiński syndrom, czyli po co Trumpowi Kanada, Grenlandia i Kanał Panamski

Marina Daniluk-Jarmolajewa

Czy naprawdę można to nazwać próbą generalną przed wyborami? Oczywiście dziwne jest myślenie w kategoriach pokoju teraz, gdy wciąż nie ma widoków na zawieszenie broni, a nowy rok rozpoczął się od zniszczenia przez szahidy cywilnych budynków zaledwie 300 metrów od siedziby prezydenta.

Co więcej, Putin nie ma zamiaru przestać – bez względu na to, kto go o to poprosi, bo wojna jest nieodłączną częścią jego reżimu. Jest również gwarancją jego fizycznego istnienia, ponieważ jeśli nie będzie wojny, Rosja będzie musiała zmierzyć się z własnymi demonami

Obecne czasy są jednak dobrym momentem, by Ukraińcy spojrzeli na siebie krytycznie. I odpowiedzieli na pytania: „Czy to naprawdę dobrze, gdy masa krytyczna ludzi bez doświadczenia wchodzi do polityki?”. „Czy nowe twarze z branży rozrywkowej mogą stać się naprawdę dobrymi menedżerami w czasach gorącej wojny?”. I wreszcie: „Jakiej przyszłości chcemy i jakich zasobów potrzebujemy, by ją osiągnąć?”.

Międzynarodowy Instytut Socjologii w Kijowie podsumował rok 2024, przeprowadzając szeroko zakrojone badanie postaw Ukraińców wobec przyszłości.

Badacze zaczynają od złej wiadomości: „Po pierwsze, obserwuje się stałą tendencję spadkową odsetka osób optymistycznie nastawionych do przyszłości Ukrainy. Podczas gdy pod koniec 2022 r. 88% respondentów uważało, że Ukraina będzie zamożnym krajem w UE w ciągu 10 lat, do grudnia 2023 r. ich odsetek spadł do 73%, a do grudnia 2024 r. – do 57%. W tym samym czasie udział tych, którzy uważają, że Ukraina będzie miała zrujnowaną gospodarkę, wzrósł z 5% do 28%”.

„Po drugie, analizując wyniki, oprócz dynamiki musimy również skupić się na aktualnych wskaźnikach. Widzimy, że pomimo trudnego roku i jego trudnej końcówki, większość Ukraińców (57%) jest ogólnie optymistycznie nastawiona do przyszłości kraju” – piszą autorzy badań. To już słodka pigułka na otarcie łez.

A to natychmiast rodzi pytanie: „Kogo Ukraińcy widzą jako nowych liderów? Kto poprowadzi nas w tę optymistyczną przyszłość po wojnie?”.

Pod koniec listopada ubiegłego roku centrum „Monitoring Społeczny” opublikowało wyniki badań trendów w opinii publicznej. Pikantnym szczegółem jest, że są one dość zbliżone do innych, niepublicznych badań socjologicznych zleconych przez Bankową [w Kijowie na ul. Bankowej mieści się siedziba administracji prezydenta Ukrainy – red.]. Co więcej, trwają one około roku.

Ostatnie badanie pokazuje, że Ukraińcy bardziej ufają byłemu głównodowodzącemu Sił Zbrojnych Ukrainy, a obecnie ambasadorowi Ukrainy w Wielkiej Brytanii, Walerijowi Załużnemu, oraz szefowi wywiadu obronnego Ukrainy, Kyryło Budanowowi, niż prezydentowi Wołodymyrowi Zełenskiemu

Tym samym Załużny i Budanow są jedynymi osobami publicznymi, w przypadku których zaufanie przewyższa nieufność. Zainteresowanie opinii publicznej tymi nazwiskami jest zrozumiałe: obaj są oficerami wojska z bezpośrednim doświadczeniem bojowym.

Zełenski jest trzeci w tym rankingu, ciesząc się 44-procentowym zaufaniem (nie ufa mu 52% Ukraińców). W tym przypadku widoczne jest pewne zmęczenie urzędującym prezydentem oraz fakt, że globalny trend przezwyciężania populizmu i powrotu do klasycznej polityki z poważnymi liderami dociera także do naszego zakątka Europy.

W Załużny i Budanowie - dwaj główni rywale? Zdjęcie: OPU

Wybory 2019 roku w Ukrainie były triumfem poprzedniego trendu, kiedy ludzie szukali przyjemnych, charyzmatycznych twarzy i szczerze wierzyli w proste rozwiązania.

Wyzwań w nowej ukraińskiej rzeczywistości jest coraz więcej. W rzeczywistości typowy ukraiński wyborca będzie patrzył na każdą nową postać, która pojawi się na polu politycznym, przez mgłę rozczarowania.

Pomimo stresu i wyczerpania, badanie „Monitoringu Społecznego” pokazuje wysokie (32%) zapotrzebowanie na budowę armii wysokiej jakości i niepokój, że obecny rząd nie wykonuje dobrej pracy. Co więcej, wielu Ukraińców negatywnie zareagowało na smutną wiadomość przed Bożym Narodzeniem o tysiącach min niskiej jakości, które żołnierze rzekomo „niewłaściwie przechowywali” na froncie. Zostało to odebrane jako splunięcie w twarz tym, którzy walczą o utrzymanie linii frontu w Donbasie.

Istnieje też jednak pewien oczywisty trend: w 33. roku niepodległości przeciętny Ukrainiec zdał sobie sprawę, że trzeba rozbudować armię – o ile nie chce być zabity lub zgwałcony przez obcą
Sławiańsk po rosyjskim ataku 3 stycznia 2025 r. Zdjęcie: AA/Abaca/Abaca/East News

Ta postawa jest stabilna, pomimo demonizowania TCK [Terytorialne Centrum Poboru i Pomocy społecznej – organ administracji wojskowej Ukrainy, prowadzący ewidencję wojskową i mobilizujący ludność – red.] i wielu problemów, które politycy zrzucają na głowę Sił Zbrojnych Ukrainy.

Dlatego gdy tylko pełnoprawne życie polityczne stanie się możliwe, te siły i jednostki, które mogą zaspokoić główne zapotrzebowanie na bezpieczeństwo, zyskają perspektywy polityczne.

Warto zauważyć, że w wielu badaniach od razu zidentyfikowano poważnye postaci: ochotników, weteranów i zawodowych polityków, takich jak Serhij Sternenko, Andrij Bilecki, Taras Chmut, Ołena Zerkal, Bohdan Krotewycz i Dmytro Kułeba.

Te nazwiska są warte uwagi. Prawdopodobnie zobaczymy je na listach partyjnych i wśród kandydatów.

Projekt jest współfinansowany przez Polsko-Amerykańską Fundację Wolności w ramach programu „Wspieraj Ukrainę”, realizowanego przez Fundację Edukacja dla Demokracji

20
хв

Jakich polityków i zmian chcą Ukraińcy po wojnie? Przegląd głównych trendów

Marina Daniluk-Jarmolajewa

Możesz być zainteresowany...

Ексклюзив
20
хв

Andre Tan: „Już dwa razy byłem bankrutem. Trzeciego nie przeżyję”

Ексклюзив
20
хв

Chiński syndrom, czyli po co Trumpowi Kanada, Grenlandia i Kanał Panamski

Ексклюзив
20
хв

Nie uspokajajcie zła

Skontaktuj się z redakcją

Jesteśmy tutaj, aby słuchać i współpracować z naszą społecznością. Napisz do nas jeśli masz jakieś pytania, sugestie lub ciekawe pomysły na artykuły.

Napisz do nas
Article in progress