Anna Typusiak

Dlaczego ukraińskie dzieci mieszkające za granicą chcą studiować na uczelniach w Ukrainie

Waleria z Warszawy: droga do koledżu

Gdy wiosną 2022 r. Waleria rozpoczynała naukę w warszawskiej szkole, z początku wszystko szło dobrze. Ale potem jeden z kolegów z klasy zaczął ją zastraszać.

– Kiedy musiałam wrócić do tej samej klasy po wakacjach, wpadłam w histerię – wyznaje Waleria. – Nie mogłam wrócić do miejsca, w którym nie czułam się bezpiecznie. Moja mama wspierała mnie i ukończyłam 9 klasę zdalnie, w ukraińskiej szkole.

Gdy stało się jasne, że będzie musiała zostać w Polsce jeszcze przez co najmniej rok, zdecydowała się kontynuować naukę online w Ukrainie, tyle że w koledżu:

– Próbowałam znaleźć uczelnię w Polsce, ale nie znam języka, więc nie mogę tu jeszcze studiować. Dlatego koledż rolniczy okazał się dla mnie idealną opcją: mają wydział weterynaryjny, o którym zawsze marzyłam.

Anastazja z Niemiec: by być szybszą

Anastazja ukończyła 11 klasę ukraińskiej szkoły i jednocześnie 10 klasę niemieckiego gimnazjum.

– Dlaczego chciała studiować w Ukrainie? By być szybszą: w Niemczech musisz uczyć się przez kolejne 2 lub 3 lata, żeby móc dostać się na uniwersytet, więc nie chciała tracić czasu – mówi matka dziewczyny.

Chociaż rok był ciężki (jednocześnie uczyła się w dwóch szkołach), Anastazja zdecydowała się zdać Krajowy Test Wieloprzedmiotowy [NMT – forma egzaminu wstępnego na studia licencjackie w szkolnictwie wyższym w Ukrainie – red.], by mieć certyfikat na przyszłość. Nie odrzuca możliwości studiowania na ukraińskim uniwersytecie online – o ile taki format edukacji będzie możliwy.

– Na razie planujemy, że Nastia będzie kontynuować naukę w niemieckim gimnazjum, ale być może w przyszłym roku zdecyduje się na wyjazd do Ukrainy – mówi matka. – Bo trudno jej będzie konkurować z niemieckimi absolwentami o miejsca na niemieckich uniwersytetach. Tym bardziej że zdała NMT wystarczająco dobrze, by pojechać do Ukrainy.

Marina z Włoch: nie mam czasu na włoski

Jedenastoklasistka Marina przeprowadziła się do Włoch wraz z matką ze Lwowa w styczniu 2024 roku. Rodzinny Donieck opuściły dziesięć lat wcześniej. Problemy z językiem i brak odpowiednich szkół blisko miejsca zamieszkania sprawiły jednak, że dziewczyna postanowiła ukończyć ukraińską szkołę online i zdać NMT. Chciała się dostać się na ukraiński uniwersytet.

– Mam za mało czasu na naukę włoskiego, bym mogła startować na włoski uniwersytet – mówi Marina. – Te dzieci, które przyjechały na początku i uczyły się w lokalnej szkole, mają większe szanse, bo tutaj włoskie świadectwo szkolne jest bardziej cenione przy składaniu wniosku. A ja dobrze zdałam NMT, więc dlaczego nie spróbować dostać się na studia w Ukrainie? Dobrze rysuję, chcę zostać graficzką. W Ukrainie są bardzo dobre uniwersytety z wydziałami o tej specjalności. Zadzwonimy z mamą do biur rekrutacyjnych i dowiemy się, czy można studiować online.

Czy nauka online jest dziś możliwa?

Nauka online w Ukrainie była bardziej rozpowszechniona w czasie pandemii COVID-19 i na początku inwazji. Jednak latem 2023 r. ukraińskie Ministerstwo Edukacji i Nauki przedstawiło nowe zalecenia dotyczące procesu edukacyjnego w instytucjach szkolnictwa wyższego, które zachęcały uniwersytety do powrotu do nauki offline. Oficjalnie nie ma więc już pełnej internetowej nauki w instytucjach szkolnictwa wyższego. Na przykład w ostatnim roku akademickim Uniwersytet Szewczenki w Kijowie oferował wyłącznie naukę offline. Jeśli istnieją jakieś wyjątki, to są one niezwykle rzadkie.

Niektóre uniwersytety oferują nauczanie mieszane: praca praktyczna i seminaria odbywają się offline, a wszystko inne online.

Fizyczna obecność na odpowiednich zajęciach jest bardzo rygorystycznie egzekwowana: za absencję studenci są wydalani

Danyło wyjechał z matką do Niemiec na początku wojny. Kończy trzeci rok studiów online na uniwersytecie w Kijowie. Przez lata zezwalano tam na zdawanie egzaminów online – głównie „na żywo” przed kamerą. Jednak w nadchodzącym roku akademickim, zgodnie z nową ustawą mobilizacyjną, obowiązuje już wymóg bezpośredniego, osobistego uczestnictwa w sesji. Dla Danyły będzie to oznaczało konieczność powrotu do Ukrainy.

Jednak możliwość studiowania na odległość (wcześniej w niepełnym wymiarze godzin) nadal istnieje. Jeśli poszukasz informacji na oficjalnych stronach ukraińskich uczelni, znajdziesz dość niejasne sformułowania dotyczące form egzaminów na takich studiach. Na przykład: „Nasi studenci zdają egzaminy online lub przychodzą osobiście na zaledwie 1-2 dni”. Aby wyjaśnić wszystkie ważne szczegóły, najlepiej zadzwonić bezpośrednio do biura rekrutacji wybranej uczelni.

Co więcej, niemal każda z tych instytucji ma również konto na Telegramie, na którym jest znacznie więcej informacji niż na oficjalnej stronie internetowej. Możesz tam również zadawać pytania dotyczące form studiów i warunków zdawania egzaminów.

W ukraińskich koledżach wciąż można studiować online.

– Studiujemy w czasie rzeczywistym – mówi Waleria z Warszawy. – O 9.00 rano czasu kijowskiego łączymy się i mamy regularne zajęcia z nauczycielem. Oprócz przedmiotów specjalnych mamy również matematykę, ukraiński, historię itp. Egzaminy to zazwyczaj zadania testowe w klasie Google lub rozmowa z nauczycielem przed kamerą.

Dziewczyna jest zadowolona ze swojej nauki. Uważa, że bardzo wygodnie jest uczyć się bez wychodzenia z domu, być w kontakcie z ukraińskojęzycznymi uczniami i nauczycielami.

Co wpływa na jakość edukacji online i co należy wziąć pod uwagę przy wyborze formy studiów

– Zaletą nauki online niewątpliwie jest wygoda: możemy uczyć się z dowolnego miejsca na świecie – mówi Ołesia Moroz, adiunkta biofizyki i neurobiologii w Instytucie Biologii i Medycyny Narodowego Uniwersytetu w Kijowie. – Ponadto synchroniczna nauka online, jak opisała to Waleria, zapewnia również element socjalizacji, zwłaszcza gdy pracujemy w grupach akademickich na zajęciach praktycznych. Było to bardzo odczuwalne w pierwszych miesiącach wojny. Nawet jeśli nie można było włączyć kamer, możliwość usłyszenia głosów innych osób dawała poczucie przynależności do grupy.

Kolejną zaletą jest dostępność materiałów.

Nauczyciele mogą publikować przydatne linki na czacie, nagrywać zajęcia, a studenci mogą to wszystko sobie zachować. Taka dostępność materiałów pozwala każdemu ze studentów uczyć się we własnym tempie, wracać do notatek i ponownie je przerabiać

Pod tym względem nauka offline przegrywa.

Ołesia Moroz podkreśla jednak, że jakość nauki online będzie zależeć od wybranej specjalizacji: tam, gdzie jest znaczący element praktyczny, gdzie ważne jest przećwiczenie pewnych umiejętności, nauka online nie zapewni przyswojenia stu procent umiejętności, które daje nauka offline.

Inną cechą nauki online jest to, że wymaga od studentów samodyscypliny i samoorganizacji.

Moroz uważa, że największą wadą formatu online jest trudność w obiektywnym testowaniu wiedzy przy niskim poziomie kultury uczciwości:

– Czasami jeden ze studentów łączył się, ja próbowałam jakoś wejść z nim w interakcję, zadawać pytania, ale bez względu na to, jak bardzo się starałam – nie odpowiadał. Wyglądało na to, że telefon miał schowany gdzieś w kieszeni i nawet mnie nie słyszał. Niestety podczas egzaminu online prawie niemożliwe jest sprawdzenie, czy dana osoba sama przystępuje do egzaminu, czy też korzysta z innych źródeł informacji. To bardzo nieuczciwe wobec tych studentów, którzy ciężko pracują i sumiennie się uczą.

W rezultacie mamy sytuację, w której „na papierze” wyniki niektórych uczniów podczas nauki online poprawiają się, ale w rzeczywistości poziom ich wiedzy spada – a zmierzenie, jak bardzo, jest niemożliwe.

Perspektywy i możliwości edukacji online w Ukrainie

Jeśli wziąć pod uwagę powyższe negatywne czynniki, nie jest zaskakujące, że większość instytucji szkolnictwa wyższego stara się zapewnić edukację w formacie bezpośrednim.

Ponadto, ze względu na problemy z dostawami prądu, w wielu przypadkach wdrożenie nauczania online będzie po prostu niemożliwe.

Na razie jednak niektóre szkoły wyższe i uniwersytety, zwłaszcza te przeniesione z tymczasowo okupowanych terytoriów, starają się przyciągnąć studentów, zapewniając im możliwość nauki online. Trudno jednak przewidzieć, co będzie zimą

Tegoroczne zmiany obejmują brak możliwości zapisania się na studia bez zaświadczenia o rejestracji oraz wymóg osobistego złożenia dokumentów na wielu uczelniach.

W odpowiedzi na potrzeby ukraińskich absolwentów powstają nowe filie uniwersytetów i ośrodki studiów za granicą, takie jak Charkowski Uniwersytet Narodowy im. W. N. Karazina na bazie centrum kulturalnego GOROD w Monachium. Kształcenie odbywa się tu w języku ukraińskim w trybie stacjonarnym lub mieszanym, w którym studenci uczęszczają na wykłady zdalnie i przychodzą na zajęcia praktyczne przez tydzień w miesiącu. Zainteresowani kandydaci wypełniają formularz rejestracyjny i otrzymują informacje o przyjęciu za pośrednictwem czatu na Telegramie.

Jak zaznacza Ołesia Moroz, inną możliwością nauki online w przypadku regularnych przerw w dostawie prądu jest tworzenie pełnoprawnych kursów (takich jak na Cursera lub Prometeus).

– Ale to ogromna praca metodologiczna – podkreśla. – Chodzi nie tylko o przeprojektowanie programu pod kątem krótkich wykładów wideo, ale także o zastanowienie się, jak sformułować pytania kontrolne, by zapobiec oszustwom, a jednocześnie rzetelnie ocenić poziom zdobytej wiedzy.

Poza tym chodzi tu też nie tylko o wysokiej jakości materiały, lecz także o ich nagrywanie i publikowanie w systemie, który będzie w stanie wytrzymać jednoczesne łączenie się wielu odwiedzających.

Czas pokaże, czy w obliczu problemów z zasilaniem będzie możliwe zorganizowanie pełnoprawnego nauczania online w ukraińskich instytucjach edukacyjnych. Dlatego wydaje się, że bardziej wiarygodne dla kandydatów byłoby rozważenie w pierwszej kolejności szkoleń bezpośrednich.

Obecnie wielu studentów ze statusem UKR otrzymuje bezpłatne studia wyższe na polskich uczelniach. Redakcja Sestry otrzymuje pytania od czytelników, w jaki sposób mogą zachować prawo do bezpłatnej edukacji w przyszłości.

Sestry wyjaśnia jeden ze sposobów bardziej szczegółowo.

Istnieją dwa sposoby uzyskania przez cudzoziemców bezpłatnego wykształcenia wyższego w Polsce:

• Uzyskanie karty Polaka lub osoby będącej krewnym lub małżonkiem obywatela polskiego.
• Uzyskanie certyfikatu znajomości języka polskiego na poziomie C1.

Podczas gdy karta Polaka wymaga pewnych podstaw prawnych, każdy może uzyskać certyfikat C1.

Jednak nie wszystkie ośrodki egzaminacyjne wydają certyfikaty w odpowiedniej formie.

Ważne jest, aby zdawać egzamin tylko w akredytowanych ośrodkach.

Ich listę można wyświetlić tutaj, klikając ikonę "Lista osrodków".

Jeśli już posiadasz lub planujesz uzyskać certyfikat z innego ośrodka, lepiej zapytaj na swojej uczelni, czy będzie on odpowiedni.

Rejestracja na egzamin odbywa się we wszystkich ośrodkach jednocześnie. Najbliższy egzamin, na który można się zarejestrować, odbędzie się w dniach 20-21 kwietnia.

Rejestracja rozpoczyna się około dwóch miesięcy przed tą datą, a każdy ośrodek ma swoją własną procedurę: niektóre pozwalają wypełniać formularz elektroniczny, podczas gdy inne proszą o osobiste przybycie i wypełnienie papierowego wniosku.

Jedna rzecz jest wspólna dla wszystkich ośrodków. Nie należy płacić z góry bez potwierdzenia rejestracji. Nie otrzymasz zwrotu pieniędzy, a płatność bez rejestracji jest nieważna.

Egzamin kosztuje 180 € i kolejne 20 € za sam certyfikat, jeśli zdasz go pomyślnie.

Egzamin trwa nieco ponad cztery godziny i składa się z części pisemnej i ustnej.

Aby zdać egzamin, wystarczy uzyskać co najmniej 50% punktów w obu częściach.

Należy jednak pamiętać, że sam certyfikat zostanie wydany za około sześć miesięcy. Należy wziąć to pod uwagę podczas negocjacji z uczelnią w sprawie przedłużenia bezpłatnej edukacji. Zazwyczaj dziekanat wymaga złożenia dokumentu w określonym terminie. Informacje o terminach wydawania certyfikatów dostępne są również na stronach internetowych poszczególnych ośrodków egzaminacyjnych.

A potem trzeba przygotować się do egzaminu.

Jak ocenić swój poziom wiedzy?

Warto zapoznać się z wymaganiami dotyczącymi poziomów znajomości języka polskiego, na przykład tutaj

Testy z poprzednich lat egzaminu można pobrać pod linkiem:

https://certyfikatpolski.pl/o-egzaminie/przykladowe-testy-zbiory-zadan/

Wynik próby należy natychmiast zmniejszyć o 10-20 procent, ponieważ przystępujecie do testu w domu i nie martwicie się, w przeciwieństwie do napiętej sytuacji na egzaminie.

Nadal macie czas, aby poprawić swoją wiedzę przed egzaminem C1. Ale nie zwlekajcie.

Ważne jest, aby wybrać akredytowany ośrodek, zarejestrować się i dokładnie przygotować.

Ukraińskie kobiety, które przeprowadziły się do innych krajów z powodu wojny, mogą stanąć przed koniecznością samodzielnego zorganizowania edukacji swoich dzieci. Często powoduje to dezorientację, zwłaszcza jeśli nigdy wcześniej tego nie robiły.

Zorganizowałem naukę w domu dla moich synów, licealisty i pierwszoklasisty, jeszcze przed wybuchem epidemii koronawirusa i przejściem na naukę na odległość. W trakcie tego procesu znaleźliśmy kilka pomysłów, które mogą być przydatne dla Ciebie.

Nauczanie na odległość w czasach pandemii pokazało, że można uczyć się inaczej niż w zwykłej szkole.

Ale edukacja rodzinna jest jak kolejny etap niezależności: szkoła poprosi tylko o testy, ale rodzice będą musieli zorganizować cały proces, zwłaszcza na początku, dopóki dziecko nie nauczy się uczyć samodzielnie. Przyjrzyjmy się, jak krok po kroku zorganizować edukację domową.

Wybierz format: platformy online, nauczyciele lub samodzielna nauka

Przede wszystkim musisz ocenić swój własny nakład pracy, możliwości finansowe, a także wymagania szkoły, w której przystępujesz do testu, czy materiały, które ta szkoła jest gotowa zapewnić, są wystarczające. Pamiętaj, że nawet najbardziej samodzielne dziecko będzie od czasu do czasu potrzebowało Twojej pomocy. Dorosły jest również odpowiedzialny za planowanie: harmonogram, terminy.

Tak więc osoba dorosła będzie musiała poświęcić od 2-3 godzin tygodniowo do 2-3 godzin dziennie.

Weźmy najbardziej napięty scenariusz: pracujesz w pełnym wymiarze godzin i jesteś z dala od domu, więc jest mało prawdopodobne, abyś była w stanie poświęcić 2-3 godziny dziennie na edukację swojego dziecka. W takim przypadku Twoim zadaniem jest upewnienie się, że Twoje dziecko uczy się efektywnie nawet wtedy, gdy nie ma Cię w domu.

Możesz dołączyć do platformy online dowolnej szkoły na odległość w formacie "słuchacza", tj. bez certyfikacji, lub spróbować zebrać grupę rówieśników i znaleźć korepetytorów z głównych przedmiotów, których dziecko nie jest w stanie opanować samodzielnie.

Jest to powszechne zjawisko, a w grupach homeschoolersów pojawiają się ogłoszenia o znalezieniu korepetytora dla gotowej grupy lub o wolnych miejscach. Koszt lekcji jest dzielony między wszystkich członków grupy.

Zacznijmy planowanie. Ustalanie harmonogramu

Lepiej jest napisać nie tylko harmonogram szkolny dziecka, ale harmonogram całej rodziny.

Osobny temat można poświęcić harmonogramowi, a "żonglowanie" przedziałami czasowymi tak, by każdy miał czas na wszystko, to zdecydowanie zadanie dla dorosłego. Należy być szczególnie ostrożnym, jeśli mamy jedno urządzenie dla dwójki dzieci lub rodziny, i starać się stworzyć harmonogram, aby uniknąć takiej sytuacji: "Daj mi laptopa! Nie, jestem teraz na zajęciach!".

Jednocześnie moje dzieci zawsze lubiły patrzeć na "rodzinny tydzień na papierze", dodawać do niego własne zajęcia, zaznaczać kółka lub nasz wspólny czas różnymi kolorami i wymyślać coś do wypełnienia "okienek". Zaangażuj dziecko w proces zarządzania czasem. Dobrze jest, aby dziecko czuło, że wnosi swój wkład.

Gotowy "tygodniowy porządek" należy umieścić w widocznym miejscu. Jeśli w pobliżu znajduje się zegar, dziecko szybko zacznie się nim kierować. Podejmijmy więc pierwsze kroki w zarządzaniu czasem.

Miejsce pracy. Biurko, sofa czy podłoga?

Można uczyć się w wielu różnych miejscach. Nawet mając osobne biurka, moje dzieci często przychodziły z zeszytami do stołu w jadalni lub siedziały z książką lub laptopem na kanapie lub na podłodze. Warto jednak pomyśleć przynajmniej o miejscu, w którym dziecko może pobyć samo w ciszy, jeśli zajdzie taka potrzeba. Bardzo trudno jest myśleć o matematyce w klasie online, gdy mama gotuje obiad lub siostra rozmawia przez telefon.

Ważne jest, aby dziecko rozumiało, gdzie może umieścić swoje zeszyty, podręczniki i materiały kreatywne. Dla moich chłopców najwygodniejsze okazały się najprostsze otwarte półki - wszystko jest w zasięgu wzroku, wszystko jest w pobliżu, kilka półek pozwala sortować rzeczy na różne sposoby. Pudełka zapobiegają gubieniu się różnych drobiazgów, szklanki świetnie trzymają ołówki i pędzle. Komoda, która wydawała mi się niezwykle wygodna, nadal była pusta i okazało się, że szukanie tam książek i zeszytów jest niewygodne.

Staramy się dotrzymywać harmonogramu i terminów. Wprowadzanie zmian

Wykonałaś świetną robotę - wszystko dokładnie zaplanowałaś i zorganizowałaś! Teraz przygotuj się na to, że sprawy mogą potoczyć się zupełnie inaczej. To normalne. Harmonogramy mogą ulec zmianie, zajęcia mogą zostać przełożone, możemy zachorować lub mieć nieprzespaną noc. Naszym zadaniem jest nie panikować, ale wziąć to wszystko pod uwagę i iść dalej.

Podejmujemy małe kroki: uczymy dziecko przestrzegania harmonogramu, monitorujemy jego stan psychiczny i fizyczny oraz przestrzegamy terminów testów wyznaczonych przez szkołę.

Na tym etapie zdecydowanie powinnaś przeczytać o fizjologicznych i psychologicznych cechach dzieci w różnym wieku. Pozwoli ci to zrozumieć, czego możesz oczekiwać od swojego dziecka i czego nie zrobi ono samodzielnie. Na przykład rodzice czasami narzekają, że ich syn lub córka nie potrafią właściwie zaplanować swojego dnia, tygodnia lub miesiąca. I będą bardzo spokojni, gdy dowiedzą się, że nie powinni być w stanie tego zrobić w wieku 10-11, a nawet 12-13 lat, ponieważ kora przedczołowa, która jest odpowiedzialna za tę umiejętność, kształtuje się w wieku 20 lat.

Oczywiście planowania należy uczyć, ale stopniowo. W międzyczasie sami przypominamy im o ważnych rzeczach lub uczymy ich korzystania z asystentów elektronicznych; planujemy lekcje tak, aby do czasu przystąpienia do testów omówili wszystkie niezbędne tematy; upewniamy się, że jedzą zdrowe jedzenie i mają wystarczająco dużo snu. W razie potrzeby wprowadzamy zmiany w harmonogramie.

Teraz jesteście zespołem

Czy zależy ci na ocenach? Wiedza? Zatrudnienie dziecka? A może na relacjach z nim/nią?

Tu jesteś ty, tu jest twój syn lub córka. Czy bliskość, przyjaźń, zaufanie i wzajemne wsparcie nie są najważniejsze?

Nauka rodzinna może okazać się świetnym wspólnym projektem, który pomoże zbliżyć rodzinę i lepiej się poznać.

Na początku może to być trudne i nietypowe. Ale jeśli potraktujesz to jako wspólną przygodę, możesz zamienić porażkę w doświadczenie i zastanowić się nad nią. Pamiętaj, aby używać humoru i wzajemnego szacunku w sytuacjach, w których musisz negocjować. I pamiętaj, że najważniejszy jesteś Ty i Twój związek.

Nie ma gotowego, uniwersalnego przepisu na idealną edukację rodzinną - podobnie jak gotowanie barszczu, wszystko zależy od jednostki. Mam jednak nadzieję, że moje notatki zainspirują cię do stworzenia własnej, unikalnej edukacji rodzinnej, która będzie odpowiednia dla twojej rodziny.

Czy Twoje nastolatki uczą się samodzielnie, szukając czegoś ciekawszego niż zwykłe podręczniki szkolne? W takim razie przydadzą się zasoby edukacyjne online.

W tym poście Sestry.eu zebrały najciekawsze darmowe aplikacje i platformy i pogrupował je dla wygody według rodzaju poruszanych tematów.

Platformy multidyscyplinarne

1.Ogólnoukraińska Szkoła Online jest obecnie platformą najbardziej wypełnioną przydatnymi materiałami. Jest ona przeznaczona do samodzielnej nauki wszystkich przedmiotów objętych programem szkolnym.

Dla klas 5-11.

Zawiera wszystkie przedmioty ukraińskiego programu szkolnego.

Każdy temat zawiera filmy z objaśnieniami, dodatkowe ćwiczenia i testy do samodzielnego sprawdzenia.

Dostęp do strony internetowej można uzyskać za pośrednictwem aplikacji Google lub App Store.

Z drugiej strony, niektóre tematy mogą nie zawierać materiałów do samodzielnej nauki, ale platforma jest regularnie aktualizowana.

2. Learning ua to platforma z zadaniami w formie gry, na której można przećwiczyć materiał teoretyczny.

Dla wszystkich 11 klas.

Zawiera zadania z języka ukraińskiego i matematyki.

Posiada przyjemny interfejs z ładną grafiką.

Zawiera ćwiczenia w formie gry z natychmiastową informacją zwrotną.

Wadą jest to, że tematy i ćwiczenia nie zawsze odpowiadają ukraińskiemu programowi nauczania.

3. Khan Academy. Na tej platformie dominuje przyjazne podejście i wspierająca atmosfera.

Istnieje jednak istotny niuans: platforma jest w większości w języku angielskim, choć zawiera wiele materiałów matematycznych przetłumaczonych na język ukraiński.

Będzie to bardzo przydatne dla dzieci w krajach anglojęzycznych, aby szybko nauczyć się terminów lub zobaczyć alternatywne wyjaśnienia znanych tematów.

Dla wszystkich 11-klasistów (a nawet dla studentów).

Multidyscyplinarny, obejmujący różne przedmioty, w tym dodatkowe przedmioty, takie jak ekonomia, historia sztuki, bezpieczeństwo w Internecie lub wiedza finansowa.

Obejmuje objaśnienia wideo, ćwiczenia utrwalające, natychmiastowe informacje zwrotne, rejestrowanie osiągnięć i postępów w nauce.

Dostępny online i jako aplikacja.

Tutaj zebrano najważniejsze tematy z matematyki w języku ukraińskim: https://uk.khanacademy.org/

Zasoby z obszaru pomocy humanitarnej

1. Dreamschool ze swoim kanałem YouTube " Remote Learning" jest faworytem w tej dziedzinie. Ten edukacyjno-rozrywkowy projekt pojawił się w czasach covidowych i nadal rozwija się stabilnie, i aktywnie. Format wideo jest niezwykły i bardzo udany, nazwałbym go "teatralnymi refleksjami na dany temat".

Zawiera materiały dla klas 6-11

Przedmioty: język ukraiński, literatura ukraińska, historia średniowiecza, historia Ukrainy, kultura artystyczna.

Wykłady mają bardzo udany format, który utrzymuje uwagę i zachęca do samodzielnego poszukiwania nowej wiedzy na dany temat.

Będzie to świetny wizualny dodatek do "suchego" materiału z podręcznika.

Nie obejmuje jeszcze wszystkich tematów ukraińskiego programu nauczania, ale jest stale aktualizowany o nowe materiały.
2. Wykłady audio "Ucz się ze słuchu". Odpowiednie dla osób uczących się ze słuchu.

Dla klas 7-11 (historia) i klas 8-11 (język ukraiński i literatura).

Format audio - można słuchać w tle w samochodzie, w drodze do szkoły itp.

Nie obejmuje on wszystkich tematów programu, ale jest stale aktualizowany o nowe wykłady.

3. Dla wszystkich 200. Pokochasz ten kanał za jego uporządkowaną i spokojną, przyjazną prezentację materiału bez wywyższania się nad widza-studenta.

Zawiera krótkie wykłady wideo na temat języka i literatury ukraińskiej.

Stanowi on przygotowanie do NMT/ZNO, ale zawiera również ogólne tematy z programu nauczania dla klas 8-11.

Dobrze zorganizowana - łatwo znaleźć potrzebne materiały.

Może być przydatny dla dorosłych uczących się języka ukraińskiego.

Głos i sposób mówienia prezentera są bardzo przyjemne i nie odwracają uwagi od głównego tematu filmu.

Naturalny cykl

1. Top School - ten kanał będzie przydatny dla tych, którzy potrzebują dodatkowych wyjaśnień z matematyki.

Dla klas 4-11.

Zawiera przystępne objaśnienia wideo wszystkich lekcji matematyki szkolnej w programie.

Informacje zwrotne są dostępne za pośrednictwem komentarzy.

2. Symulacje graficzne z matematyki, fizyki, chemii i biologii można znaleźć na stronie PhET. Abstrakcyjne koncepcje teoretyczne ożywają tutaj i stają się praktyczne i zrozumiałe nawet dla młodszych uczniów.

Zawiera materiały do programu dla klas 5-11.

Główne przedmioty to matematyka, fizyka, chemia, biologia i nauki o Ziemi.

Możliwe jest wybranie języka ukraińskiego, chociaż sama platforma jest amerykańska.

3. Jeśli poprzednie materiały okazały się niewystarczające, polecam stronę My Physics Lab. Tutaj możesz zbadać, jak działają różne wahadła, sprężyny i inne mechanizmy.

Platforma w języku angielskim/niemieckim, ale bardzo dobrze zwizualizowana.

Interaktywny - można zmieniać parametry systemu.

Istnieje opcja: "Określ wszystkie siły działające na obiekty systemu", która jest bardzo interesująca.

Mamy nadzieję, że każdy znajdzie przydatne zasoby w zależności od swoich potrzeb.

Każde dziecko może doświadczyć zastraszania. Ryzyko wzrasta, gdy uczeń przenosi się do zupełnie nowego środowiska, w innym kraju.

Iryna, która wyjechała z Kijowa do Polski w marcu 2022 roku, opowiada o doświadczeniach swojego dziesięcioletniego syna: "Co zaskakujące, Maksym w obliczu konfliktów w miejscowej szkole był w stanie lepiej zrozumieć polskie dzieci - mówi. - Polskie dzieci nna przykład potrafią się pokłócić "znienacka", ale równie łatwo przepraszają i wybaczają przewinienia. Wydaje mi się, że dzieje się tak dlatego, że w polskich szkołach zachowanie uczniów jest niezwykle ważne - jest monitorowane, a punkty za zachowanie są odejmowane lub przyznawane. Dlatego dzieci i nauczyciele starają się nie pogłębiać konfliktów, ale je rozwiązywać. Nauczyciele uczą uczniów tej strategii interakcji i sprawdza się ona w drobnych, codziennych starciach".

Obserwuj zmiany nastroju dziecka

Według Wictorii Kondratiuk, psycholożka z organizacji pozarządowej "Wings for the Family", w przeciwieństwie do sytuacji konfliktowej, która zdarza się raz, nękanie jest powtarzającym się działaniem skierowanym przeciwko jednej osobie. W tym przypadku szersze grono dzieci jest zaangażowane w konflikt jako obserwatorzy. Stopniowo zmienia się zachowanie wszystkich uczestników znęcania się, ale przede wszystkim zachowanie ofiary.

"Jeśli dobrze znasz swoje dziecko, na pewno zauważysz zmiany w jego zachowaniu. Objawy mogą być różne: ktoś może stać się wycofany lub inaczej jeść lub spać. Zawsze będą jakieś sygnały" - zauważa psycholożka.

To samo działo się z synem Iryny. Zwykle bardzo towarzyski chłopiec, który był przyzwyczajony do dzielenia się wszystkimi nowymi doświadczeniami, stawał się coraz bardziej wycofany, odpowiadając na pytania dotyczące szkoły z irytacją lub zbyt optymistycznymi odpowiedziami, mówiąc, że wszystko jest w porządku. "Nagle Maksym poprosił mnie, żebym zabrała go z polskiej szkoły, a pewnego dnia wrócił do domu zapłakany po kolejnej serii ataków i po prostu nie mógł przestać mówić i mówić" - mówi Iryna.

Zaufanie to podstawa

W obliczu znęcania się musimy stworzyć atmosferę zaufania i akceptacji ddziecka, aby mogło ono zacząć mówić - radzi Wiktoria Kondratiuk.

Oczywiście będzie wiele emocji i bólu. Ale zadaniem dorosłego jest zebranie faktów. Razem z dzieckiem należy zidentyfikować napastnika, zastanowić się, kim są obserwatorzy, gdzie i kiedy miały miejsce konkretne epizody ataków. Te informacje będą potrzebne do negocjacji ze szkołą

"Musisz zrozumieć, komu dziecko ufa w szkole. Może to być jeden z jego rówieśników, nauczycieli lub pracowników - osoby, u których codziennie szuka wsparcia" - wyjaśnia psycholożka.

Okazało się, że Maksym był publicznie wyśmiewany przez trzech chłopców. Synowi Iryny zabrakło słów, by odpowiedzieć po polsku.

"Uważam za niedopuszczalne reagowanie siłą, co jest bardzo poważnym wykroczeniem w polskiej szkole. Było jasne, że sytuacja nie zostanie rozwiązana na poziomie dzieci. Musieliśmy zaangażować pracowników szkoły" - mówi Iryna.

Kluczowa jest rozmowa

W Ukrainie w takich sytuacjach ludzie udają się do psychologa, ale tutaj wszystko działa inaczej: trzeba umówić się na spotkanie z wychowawcą klasy za pośrednictwem Librusa, elektronicznego systemu, który służy jako narzędzie komunikacji między szkołą a uczniem i rodzicami.

Iryna starannie przygotowała się do spotkania: przetłumaczyła wszystkie informacje otrzymane od syna na język polski i skupiła się na faktach. Przygotowała również kilka zdań o swoim synu: jaki jest w normalnym środowisku psychologicznym i jak czuje się, i zachowuje teraz, w sytuacji ciągłego stresu.

"Przyszedł zapłakany i nie chce iść do szkoły" - te słowa zrobiły na nauczycielce największe wrażenie.

Iryna starała się być przekonująca. Pokazała, że zna swoje dziecko, jest odpowiedzialna za jego zdrowie psychiczne i postrzega sytuację jako niedopuszczalną. Ale musiała to zrobić tak grzecznie, jak to tylko możliwe i bez bezpodstawnych oskarżeń.

Udało się. Polska nauczycielka słuchała uważnie, dopytywała Maksyma o szczegóły i zapewniała, że ma sprawę pod kontrolą.

Iryna była pewna, że to dopiero początek historii i że będzie musiała udać się do dyrektora, i rodziców sprawców. Ale nękanie ustało w ciągu zaledwie kilku dni. "Nie wiem, co dokładnie zrobiła nauczycielka, ale to zadziałało!" - mówi Iryna.

Algorytmy

Olga Ostapczuk, asystentka w pracy z ukraińskimi dziećmi w szkole średniej nr 52 w Białymstoku, opowiada o praktyce polskiego systemu edukacji w zwalczaniu mobbingu:

"W naszej szkole personel ma jasne, skuteczne wzorce postępowania w różnych sytuacjach konfliktowych. Kiedy rodzice się z nami kontaktują, te procedury są natychmiast uruchamiane. Czasem zadziała rozmowa nauczyciela ze sprawcą, a czasem musimy porozmawiać z rodzicami w obecności psychologa. Nauczyciel najprawdopodobniej poświęci kilka godzin lekcyjnych na złagodzenie lub rozwiązanie sytuacji. W razie potrzeby zaangażuje psychologa lub pedagoga szkolnego albo specjalistów od rozwiązywania konfliktów".

Iryna i Maksym mają się teraz dobrze: ich syn zaczął czuć się częścią zespołu. Oczywiście może się z kimś pokłócić o drobiazg, czasami brakuje mu słów, aby wyjaśnić swoje zdanie, ale dziecko nie czuje się już zastraszane.

Co może pomóc

1. Ważne, aby odróżnić mobbing od drobnych konfliktów: mobbing jest powtarzalny i prowadzi do zmiany ról społecznych w zespole.
2. Stwórz dziecku bezpieczną przestrzeń do rozmowy
3. Identyfikacja sprawców nękania i osób, do których można zwrócić się o wsparcie
4. Poinformuj nauczyciela. Jeśli to konieczne, poproś o ponowne spotkanie, aby dowiedzieć się, na czym polega problem.

Rozważmy kilka opcji wyboru formy edukacji ukraińskich dzieci w Polsce, aby rodzice mogli wybrać najlepszą z nich.

Zacznijmy od wyboru szkoły. Polska, czy ukraińska?

Polska

"Mój syn chodził do drugiej klasy w polskiej szkole" - mówi Natalia, mama 8-letniego Marka. "Na początku myślałam o zapisaniu go na zajęcia online w języku ukraińskim, ale pokrywały się one w czasie i trudno było mojemu synowi uczyć się w ten sposób. Ale chcę, aby moje dziecko miało tutaj ukraińskojęzyczne środowisko, więc znaleźliśmy je w lokalnym oddziale Plast i we wspólnocie kościelnej".

Zalety tej opcji:

• dziecko szybko uczy się języka na poziomie native speakera;
• Brak dodatkowego obciążenia, więcej czasu na ciekawe spędzanie wolnego czasu;
• uczeń korzysta z praw na równi z polskimi dziećmi.

Oto wady:

• Dzieci, zwłaszcza młodsze, szybko zapominają języka ukraińskiego,

Ukraińska szkoła online:

"Mój syn ma 16 lat i odmówił pójścia do polskiej szkoły. Od czasu kwarantanny uczył się zdalnie i nawet gdy opuściliśmy Ukrainę, nie przerwał nauki" - mówi Tetiana z Zaporoża. "Chciałam, aby mój syn uczył się w polskiej szkole, uczył się języka i poznawał rówieśników. Ale zdecydowaliśmy się zostawić to tak, jak jest przynajmniej przez ten rok, a potem zobaczymy: może dodamy kursy polskiego. Ma wielu ukraińskich przyjaciół, z którymi komunikuje się online. Mój syn uczy się bardzo dobrze, nawet lepiej niż przed wojną - wygląda na to, że studia stały się jego osobistym wkładem w zwycięstwo i nicią łączącą go z Ukrainą. Nie planujemy tu zostać, nasz syn chce dostać się na ukraiński uniwersytet".

Zaletą takiej edukacji jest, że realizuje ukraiński program szkolny.

Oto wady:  

• dziecko nie korzysta z polskiej edukacji;
• kontakty społeczne w kraju uchodźctwa są zminimalizowane, dlatego istnieje ryzyko pogorszenia stanu zdrowia psychicznego.

Психологиня Caritas, Валерія Черняк, радить: «Нам усім важливо не закриватися від спілкування з оточенням, у підлітків така потреба особливо загострюється, водночас зростають страхи неприйняття. Слід допомогти дитині визначитись. Чат з однолітками — хороша ідея, але цього замало. Є сенс пошукати спортивні секції чи творчі заняття, які дитині подобалися ще в Україні, записатися на курси польської мови. Не давайте дитині засиджуватися вдома, бо є загроза депресії».

Jeśli wybór tylko jednej ze szkół wydaje się zbyt drastyczną decyzją, warto rozważyć program studiów łączonych. Dostępne są różne opcje

Polska szkoła "na żywo" plus ukraińskie studia

Dziecko uczy się w polskiej szkole, a w szkole ukraińskiej zdaje egzaminy online tylko raz w roku

"Moja córka jest gimnastyczką i chodzi do polskiej szkoły, a my nie mieliśmy czasu na ukraińską szkołę" - mówi Ola, mama 11-letniej Poliny. "Szkoła jest dość intensywna: polska szkoła rano, odrabianie lekcji i korepetycje z języka ukraińskiego dwa razy w tygodniu po południu, a wieczorem trening gimnastyczny. W ciągu roku dziecko dobrze nauczyło się polskiego i zaprzyjaźniło się z wieloma dziewczynami, próbowało studiować inny program - to poszerza jej horyzonty, ale jednocześnie nie zapominamy o ukraińskiej edukacji".

Plusy:

• niższe obciążenie dziecka w ciągu roku w porównaniu do innych połączonych opcji.

Oto wady:

• Za opanowanie materiału ukraińskiej szkoły ponosi odpowiedzialność uczeń i jego rodzice
• Być może będziesz musiał wydać pieniądze na korepetytorów lub specjalne kursy;
• Niektóre szkoły wymagają prac pisemnych (np. na wychowaniu fizycznym).

Liczba przedmiotów z egzaminami zależy od szkoły. To samo dotyczy ceny: możesz przystąpić do testu za darmo w szkole publicznej lub wybrać jedną z wielu prywatnych szkół kształcenia na odległość.  

Polskaszkoła plus ukraińska  - nauka na odległość

Ta opcja jest wybierana przez dzieci, które rozpoczynają naukę w technikum w Polsce, ale chciałyby mieć ukończoną ukraińską szkołę średnią, lub te, które uczą się w niższej klasie w Polsce i nie chcą stracić wiedzy z ukraińskiego programu nauczania.

Sposób organizacji zajęć zależy od szkoły. Wszyscy widzieliśmy to podczas kwarantanny: niektóre szkoły oferują pełne lekcje online, podczas gdy inne zapewniają nagrania wideo z zajęć i zadania do samodzielnej nauki. Jedno jest pewne: są to dwie różne szkoły. Rozważ mocne strony swojego dziecka, aby sprawdzić, czy nie będzie to dla niego zbyt wiele.

Plusy:

• Jeśli dziecko wie, jak uczyć się online, może ukończyć dwa programy jednocześnie bez strat;
• za program nauczania i materiały odpowiada wyłącznie szkoła, nie rodzice.

Oto wady:

• Podwójna szkoła może zabrać czas dziecku. A ono go potrzebuje na hobby i odpoczynek.
• uczeń musi umieć się zorganizować i dyscyplinować. Jeśli dziecko nie radziło sobie z edukacją online przed wojną, to istnieje ryzyko, ze teraz też sobie nie poradzi

‍Polskaszkoła plus ukraiński dodatek

Może być zorganizowana w formie szkoły sobotniej online: 4-5 pełnych lekcji w każdą sobotę, lub materiałów do samodzielnej nauki. Druga opcja jest znacznie tańsza, ale wymaga większej samodzielności.

Aby uzyskać certyfikat, uczniowie muszą zdać tylko tzw. różnicę, tj. te przedmioty, które nie są dostępne w Polsce: język ukraiński, literaturę i historię Ukrainy; pozostałe przedmioty są zaliczane z polskiej szkoły

"Matematyka to matematyka, biologia to biologia, czy to w Polsce, czy na Ukrainie - nie widzę sensu uczyć się dwa razy tego samego" - mówi Myroslawa, mama 10-letniego Romana. "Sama jestem nauczycielką i uważam, że różnica w programie nauczania nie jest aż takim problemem: w razie potrzeby można nadrobić zaległości z każdego przedmiotu, jeśli nie jest on całkowicie zaniedbany. Dla mnie ważniejsze jest to, że mój syn ma aktywny wypoczynek i przyjaciół, uczy się polskiego i pamięta ukraiński. W ciągu roku trzy razy regularnie zdaje testy i egzaminy w ukraińskiej szkole. Ma czas na sport i muzykę. Te zajęcia przynoszą mu radość. Wierzę, że teraz jest to dla niego ważniejsze niż oceny w szkole".

Plusy:

• Nie musisz uczyć się jednego przedmiotu dwa razy: możesz poświęcić swój wolny czas na zajęcia, które wszechstronnie rozwijają Twoje dziecko
• Nauka dodatkowych przedmiotów ukraińskich jest równomiernie rozłożona w ciągu roku, a za jej organizację odpowiada szkoła;
• W przypadku szkoły sobotniej są to lekcje online ze sprawdzaniem prac domowych

Oto wady:

• Sobotnia szkoła online kosztuje

Znasz swoje dziecko lepiej niż ktokolwiek inny. Porozmawiaj z nim, wspólnie znajdźcie plusy i minusy różnych opcji, i przedyskutujcie je. Zaangażuj psychologa

"Mamy w swoim arsenale proste i skuteczne narzędzia diagnostyczne, które pozwolą nam określić, jaka forma edukacji będzie najlepsza dla Twojego dziecka" - mówi psycholog Waleria Czerniak.

Najważniejsze: należy monitorować zdrowie fizyczne i psychiczne dziecka, zwłaszcza przy wyborze dwóch szkół jednocześnie. Nie popadajmy w perfekcjonizm i pogoń za jak najlepszymi ocenami. Nasze dzieci i tak już przechodzą przez trudną drogę, więc zróbmy wszystko, co w naszej mocy, aby uczynić edukację łatwiejszą, a nie trudniejszą.